تجزیه و تحلیل لایه های حفاظتی با استفاده از روش ( LOPA ) و تعیین سطح یکپارچگی ایمنی فرایند ( SIL ) در قسمت اکتانایزر واحد بنزین سازی در شرکت پالایش نفت اصفهان

مقدمه: با توجه به توسعه منابع نفت و گاز و افزایش حوادث ناشی از آن، امروزه رویکرد مبتنی بر پیشگیری مورد توجه اکثر صنایع شیمیایی قرار دارد. لذا شناسایی و ارزیابی خطرات به روش های نوین نظیر آنالیز لایه های حفاظتی ( LOPA ) نیز بیش از پیش اهمیت پیدا کرده است. یکی از واحدهای بنزین سازی پالایشگاه نفت اصفهان اکتانایزر نام دارد که بنزین با عدد اکتان بالا تولید می کند و بدلیل مکانیسم فرایندهای متعدد موجود در این واحد و حجم زیاد گازها و ترکیبات قابل اشتعال، همواره خطراتی متوجه این واحد کلیدی می باشد. LOPA یک روش نیمه کمی و کارامد در صنایع فرایندی و نفت می باشد. روش کار: در این مطالعه توصیفی، با توجه به ماهیت فرایندی واحد اکتانایزر، برای شناسایی کیفی خطرات از تکنیک ارزیابی ریسک HAZOP در روش استاندارد IEC 61882 استفاده شد. برای ارزیابی پیامدهای ناشی از خطرات غیر قابل قبول، از روش استاندارد IEC61511 - LOPA بهره گرفته شد تا وضعیت خطر پس از اعمال لایه های حفاظتی مشخص گردد. در نهایت برای کاهش احتمال ریسک، لایه های حفاظتی بیشتری پیشنهاد و سطح یکپارچگی ایمنی ( SIL ) لازم تعیین گردید. نتایج : عمده مخاطرات واحد اکتانایزر مربوط به افزایش فشار، افزایش یا کاهش جریان سیال، نشت سیال و افزایش دما می باشند. از 98 انحراف شناسایی شده، 40 انحراف بعنوان سناریوی خطرناک در نظر گرفته شد و خروجی نتایج وارد کاربرگ LOPA گردید. 6 سناریو پس از مقایسه با معیار قابل قبول، نیاز به بازنگری و اقدام اصلاحی داشت. برای یک مورد از مخاطرات SIF درنظر گرفته شد و لایه های حفاظتی مستقل با نیاز به کد SIL=2 پیشنهاد گردید و در نهایت احتمال ریسک کاهش یافته از 4-^10 به 7-^10 کاهش یافت. نتیجه گیری : LOPA یک روش موثر برای آنالیز لایه های حفاظتی به روش نیمه کمی در صنایع فرایندی بوده و در برخی از موارد بدلیل کافی نبودن اثربخشی لایه های حفاظتی، نیاز به بیشتر کردن این لایه ها و کاهش خطر تا حد قابل قبول می باشد. اما بیشتر راهکارهای کاهشی را نمی توان تحت عنوان SIF ارایه نمود و باید از اصول ایمنی ذاتی استفاده کرد.

کلیدواژه ها:

پالایشگاه ، ارزیابی ریسک ، HAZOP ، LOPA ، SIL