اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره کش دیازینون روی ویژگی های زیستی زنبور پارازیتویید Telenomus busseolae Gahan (Hymenoptera: Plartygastridae)

زنبور پارازیتویید Telenomus busseolae Gahan (Hymenoptera: Platygastridae) مهمترین دشمن کرم ساقه خوار ذرت Sesamia cretica Led. (Lepidoptera: Noctuidae) میباشد که تخمهای این آفت مهم محصول ذرت و نیشکر رامورد حمله قرار میدهد. به منظور حفاظت و حمایت از جمعیت این زنبور شناخت اثرات آفت کش ها روی این زنبور ضروری میباشد. یکی از آفت کشهای متداول در مزارع ذرت که علیه طیف وسیعی از آفات مورد استفاده قرار میگیرد حشره کش دیازینون میباشد. در این مطالعه اثرات کشندگی و زیرکشندگی حشره کش دیازینون روی مراحل مختلف زنبور در شرایط آزمایشگاهی مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمایشهای زیست سنجی به روش تماس با باقیمانده سم روی حشرات کامل یک روزه درشرایط دمایی28 2œC، رطوبت نسبی 50 5% و دوره نوری 16 ساعت روشنایی و 8 ساعت تاریکی انجام شد. بر اساس نتایج حاصل LD50 برای حشره کش دیازینون 2/56 ppm بدست آمد. تاثیر حشره کش دیازینون به روش غوطه وری نیز روی تخم های پارازیت شده بررسی گردید و مشاهده شد دیازینون در غلظت های 100، 75، 50 و 25 درصد دز توصیه شده، موجب مرگ همه جمعیت تیمار شد. اثر غلظت زیرکشنده (LD25) دیازینون روی حشرات کامل نشان داد طول عمر زنبور نر (5/20-0/81) و ماده (5/24-0/58) به صورت معنیداری در مقایسه با شاهد کاهش یافت، همچنین نتایج نشان داد دیازینون میزان تخمریزی زنبور ماده (72/64-1/01)، مدت زمان تخمریزی زنبور ماده (2/4-0/10)، درصد ظهور نتاج (86/52-0/72) را در مقایسه با شاهد به صورت معنیداری کاهش داده است اما اثری روی نسبت جنسی نتاج (69/19-0/79) نشان نداد. بر اساس طبقه بندی سازمان بین المللی کنترل بیولوژیک، دیازینون در گروه آفتکش زیان آور برای زنبور T. busseolae قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

پارازیتویید تخم ، زیست سنجی ، ساقه خوار ذرت