بررسی ساختار فیزیکی مغز استخوان بر مبنای مدل ریاضی فراکتال ها و پدیده های رشد

مقدمه و هدف از مطالعه: ساختار مغز استخوان ظاهرا ساده بنظر می رسد ولی نکته مهمی در آن نهفته است که سال ها موردتوجه خون شناسان و پاتولوژیست ها بوده است و آن اینکه چرا عناصر نارس مغز استخوان وارد گردش خون نمی شوند وفقط در شرایط خاصی نظیر متاستاز به مغز استخوان و یا سرطان های خون این پدیده رخ می دهد. هدف از این مطالعه ارایهدیدگاه کاملا جدیدی به ساختار های بیولوژیک نظیر مغز استخوان است که می تواند اولا راهگشای توجیه فیزیوپاتولوژیبیماری های خونی باشد و ثانیا شاید بتواند در تشخیص زودرس برخی از بیماری های بدخیم موثر افتد.مواد و روش ها : 31 نمونه بیوپسی مغز استخوان از آرشیو نمونه های پاتولوژی بخش آسیب شناسی بیمارستان رسول اکرم(ص) مورد بررسی به روش Image Cytometry (پردازش تصویر ) قرار گرفت که از نرم افزار Image Pro Phase بهره مند شدیم. در این روش 1. سطح چربی مغز استخوان 2. سطح هسته سلول ها 3. سطح کلی دوایر در سطوح دوایر متحد المرکزانتخابی محاسبه شد و سپساز فرمول Kr=N میزان ضریب فراکتالی مغز استخوان محاسبه گردید. یافته ها : ضریب فراکتالی در هر سه مورد یعنی سطح کلی سلولی (Sc) و سطح هسته های سلولی (Sn) و تعداد سلول های مغز استخوان مورد آنالیز قرار گرفته ، میزان ضریب فراکتالی متوسط بر روی سطوح سلولی 1.72+0.16= DfSc و برای سطح هسته سلول ها 1.65±0.16= DfSn و برای تعداد کل سلول ها 1.70±0.13= DfNn بوده است. نتیجه گیری و بحث : در شرایط نرمال و این نکته مهم که بعد فراکتالی در سطح دو بعدی و سه بعدی حدود 1.7 می باشد لذا با این روش مطالعه که برای اولین بار در ایران دومین بار در سال های 1990 در جهان انجام شد ثابت گردید که ساختارمغز استخوان شکل فراکتالی داشته لذا از تمامی امکاناتی که می تواند دسترسی سلول های مغز استخوان به فاکتور های رشدو لنفوکین ها و سایر مولکول ها را امکان پذیر سازد بهره می جوید.

کلیدواژه ها:

Microenvironment ، Diffusion ، Fractal ، Bone Marrow