مطالعه ساختار سجاده های معاصر سیستان و بلوچستان

  • سال انتشار: 1391
  • محل انتشار: دوفصلنامه گلجام، دوره: 8، شماره: 22
  • کد COI اختصاصی: JR_GOLJAM-8-22_004
  • زبان مقاله: فارسی
  • تعداد مشاهده: 460
دانلود فایل این مقاله

نویسندگان

جواد آویشی

دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشکده هنر دانشگاه سیستان و بلوچستان

زهرا حسین آبادی

استادیار دانشکده هنر، دانشگاه سیستان و بلوچستان

علیرضا طاهری

دانشیار دانشکده هنر، دانشگاه سیستان و بلوچستان

چکیده

سجاده یکی از دست بافته هایی است که از دیربازتاکنون در استان سیستان و بلوچستان رایج بوده و علاوه بر زیبایی بصری، دارای معانی عمیق معنوی نیز هست و توجه پژوهشگران، به ویژه کارشناسان بومی این استان را در دو دهه اخیر به خود جلب کرده است. به منظور بررسی سجاده ها، ابتدا با اشاره به اعتقادات و باورهای اصیل مردم در نقوش شاخص به کار رفته در سجاده ها، آن ها را به گرو ه های اقتباسی، نیمه اقتباسی، بومی و اصیل، جدید و ذهنی تقسیم کرده ایم. رایج ترین و زیباترین این نمونه ها طر حهای بومی بوده که شامل سجاده های محرابی، قابی یا رضوان، گنبدی-گلدست های و قالیچه نمازی است. سوالاتی که در این پژوهش مطرح گردیده بدین قرار است: ) 1 ساختار کلی سجاده های قالیچه ای سیستان و بلوچستان چگونه است و ) 2( مهمترین طر حها و نقوش سجاد ه های سیستان و بلوچستان که باعث ماندگاری آن ها شده است، کدام اند نقش و رنگ به کار رفته در سجاده های قالیچه ای سیستان و بلوچستان متاثر از طبیعت، خواست ه های مردم و فرهنگ حاکم بر منطقه است. به طور کلی ساختار و نقوش سجاده ها در اکثر مناطق به هم نزدیک است و این دست بافت ه ها دارای ریشه های تصویری و مفهومی یکسان اند که بخش اعظم نقوش این سجاده ها به صورت هندسی است. ویژگ یها و مشخصه های بافت بومی و مواد اولیه رایج در استان نیز در این مقاله مورد بررسی و مطالعه قرارگرفته است. روش تحقیق، تحلیلی و توصیفی است و استخراج اطلاعات، علاوه بر مطالعات اسنادی که با رجوع به منابع مکتوب و غیرمکتوب صورت می پذیرد، ] حاصل مشاهدات، مطالعات و بررسیهای میدانی] 1است. تجزیه، تحلیل و تطبیق داده ها و تصاویر، معیاری برای شناسایی سجاده ها و دست بافته های استان بوده و به احیاء و حفظ هنر بومی این منطقه کمک شایانی می نماید.

کلیدواژه ها

جانمازی، ساختار، نقش، بافت،سیستان، بلوچستان

مقالات مرتبط جدید

اطلاعات بیشتر در مورد COI

COI مخفف عبارت CIVILICA Object Identifier به معنی شناسه سیویلیکا برای اسناد است. COI کدی است که مطابق محل انتشار، به مقالات کنفرانسها و ژورنالهای داخل کشور به هنگام نمایه سازی بر روی پایگاه استنادی سیویلیکا اختصاص می یابد.

کد COI به مفهوم کد ملی اسناد نمایه شده در سیویلیکا است و کدی یکتا و ثابت است و به همین دلیل همواره قابلیت استناد و پیگیری دارد.