احیاء سامانه های کهن بهره برداری آب باران در مناطق خشک رهیافتی برای بهره برداری افزون تر و توسعه پایدار

کشور ایران در کمربند خشک جهان واقع شده و متوسط بارندگی سالانه آن حدود 250 میلیمتر در سال است. با وجود نواحی کویری و بیابانی، آب مایه حیات، ارزش افزون تری برای مردمان این سرزمین داشته است. بررسی های انجام گرفته نشان می دهد که ساکنین مناطق بیابانی و خشک با اجرای فنون و روش هایی توانسته اند خود را با اکوسیستم نا پایدار و شکننده این مناطق وفق داده و پایداری و توسعه جوامع انسانی و نیز توسعه تمدن بشری را در این مناطق گسترش دهند.نگاهی به فنون استحصال آب زیرزمینی و سطحی، نشانگر عمق شناخت ساکنان این مناطق از توانائی های بالقوه ی آنان برای استفاده پایدار و مناسب از این نعمت خدادادی می باشد.استحصال آب زیرزمینی با حفر قنات (بزرگترین شاهکار ایرانیان در قرون گذشته) و آبهای سطحی برای مصارف گوناگون با ایجاد سازه های مختلف، نشان از توانمندی و رشد علم و عمل در این مناطق بوده است.در این مقاله با توجه به بحث توسعه پایدار به روش های سنتی استحصال آب باران و کاربردهای مختلف آن پرداخته و سازه هایی مانند بند سار، غدیر، آب انبار، و ... توضیح داده شده و به معماری منازل مناطق خشک در بهره برداری از آب باران اشاره خواهد شد.ارائه چند تذکر شاید تا حدی ما را برای اجرائی تر شدن مباحث صرفه جوئی در مصرف و بهره برداری از آب های موجود کمک نماید.

کلیدواژه ها:

روش سنتی ، استحصال باران ، مناطق خشک