طراحی یک مدل دینامیک برای تدوین سیاست های صنعت گاز ایران با استفاده از رهیافت پویایی شناسی سیستم

هدف اصلی مقاله حاضر ارزیابی وضعیت فعلی صنعت گاز ایران و تدوین سیاست هایی مناسب برای رسیدن به اهداف سند چشم انداز ایران 1404 بوده است. برای رسیدن به این هدف یک مدل دینامیکی (شامل سه زیر سیستم اکتشاف، تولید و مصرف و تقاضا) براساس رهیافت پویایی شناسی سیستم طراحی و برای دوره 1404-1389 شبیه سازی صورت گرفته است. در این مدل عوامل موثر بر اکتشاف گاز طبیعی، میزان تقاضا و مصرف گاز، همچنین عوامل موثر بر تولید، صادرات وارادات سهم سایر سوخت ها در عرضه انرزی شناسایی و روابط متقابل دینامیکی بین آنها بررسی شد. نتایج حاصل از حل مدل پایه نشان داد که با ادامه سیاست فعلیف به هیچ کدام از اهداف سند چشم انداز (به جز هدف 75 درصدی سهم مصرف گاز) نخواهیم رسید. ب راین اساس سیاست های جدیدی طراحی، و در قالب پیش نوشته هایی در مدل لحاظ شد. نتایج حاصل از شبیه سازی پیش نوشته ها نشان م یدهد که برای رسیدن به اهداف در نظر گرفته شده در صنعت گاز باید علاوه بر هماهنگی در زیر بخش های صنعت گاز، نرخ تولید و اکتشاف افزایش یافته و پیشرفت های تکنولوزیکی چشم گیری در زمینه اکتشاف و تولید صورت پذیرد، هم چنین می بایست استفاده از منابع انرزی های پاک مانند آبی و بادی و خورشیدی برای تامین بخشی از مصرف داخلی افزایش یابد. نتایج حاصل از آزمون های اعتبارسنجی مدل نیز بیانگر این مطلب بوده که مدل از اعتبار قابل قبولی برخوردار است.

کلیدواژه ها:

تفکر سیستمی ، صنعت گاز ایران ، شبیه سازی ، پویایی شناسی سیستم ، نمودار علی - حلقوی ، سند چشم انداز 1404