بررسی نقش هنر نگارگری دوره صفویی بر تحولات نگارگری دوره افشاریه (مطالعه موردی تاریخ جهانگشای نادری)

با تسلط افشاریان بر ایران در قرن دوازدهم، سرزمین ایران با وضعیتی بحرانی مواجه شد، این گونه به نظر می رسد که، در هنر ایران در دوره افشار به افول کشیده شده است. به ویژه با جنگ های بیست ساله دوره نادر فترتی خاص در نگارگری ایجاد می شود، که باعث شد در مقایسه با آثار صفوی یا سلسه بعد از آنها قاجار، کمتر و از نظر درجه کیفیت پایین تر باشد. بسیاری از تاثیرات هنر صفوی و اروپایی، به هنر این دوران راه یافت و تحول قابل توجهی را در نوع تکنیک و موضوع هنر ایرانی به وجود آورد. نگارگری در نسخ خطی که در دوره صفوی در ایران به عظمت و شوکت رسیده بود، در دوره های بعدی رنگ های رقیق تر جای رنگ های جسمی و غنی قرون پیش را گرفتند. بیش تر محققان تاثیرات بصری و تجسمی هنر دوره صفوی را مورد تاکید و بررسی قرار داده اند. اما نکته ای که کمتر بدان توجه شده، نفوذ و تاثیر اندیشه نگارگری صفوی به دوره افشار بوده است. دوره ی که حکم رانان هنر دوست از جمله نادرشاه افشار 1126-1115 خ، و درباریان هنر پروری هم چون میرزا مهدی خان استرآبادی و محمدعلی نقاش باشی، به تسهیل رواج سبک های هنری صفوی پرداختند. به دنبال استقبال دربار از هنر و علاقه به مکتب شیراز و اصفهان، نگارگری و رنگ آمیزی و ترکیب خطوط و ترسیم گل و پروند، تک چهره زنان، زوج هاى دلداده، شکارگران، مجالسى از منظومه هاى عاشقانه و... در اجزا و عناصر نگارگری افشار وارد و تصاویری در آثاری هم چون تاریخ جهان گشای نادری معمول گردید. در این پژوهش، با هدف بررسی نقش هنر نگارگری دوره صفویی بر تحولات نگارگری دوره افشاریه (مطالعه موردی تاریخ جهانگشای نادری) پرداخته شده است. در این پژوهش شیوه گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و روش تحقیق توصیفی و تحلیلی است.

کلیدواژه ها:

نگارگری ، دوره صفوی ، سلسله افشار ، افول هنر ، فرهنگی سازی ، تاریخ جهانگشای نادری