انواع جادو و جادوگری در شاهنامه

جادو، فن تسخیر قوای طبیعی و فوق طبیعی به وسیله ی افسون و اعمال مخصوص دیگر با تشریفات خاص است و جادگر کسی است که با داشتن استعداد و قدرت های فوق العاده بر این افسون دست یافته و آن را تحت اختیار خویش درآورده است. تقریبا در پیشینه ی هر ملتی جادو و جادوگری دارای جایگاه خاصی است. در ایران باستان نیز جادو و جادوگری رواج داشته است که بسیاری از آنها را می توان در شاهنامه ی فردوسی دنبال کرد. این پژوهش به بررسی مقوله ی جادو و واژگان مترادف با آن، انواع جادو و زن جادو در شاهنامه می پردازد. مهمترین نتایج به دست آمده بدین شرح است: 1- جادو در شاهنامه علاوه بر معنای اصطلاحی، به معنای طلسم، نبل، افسون، دستان و نیرنگ نیز به کار رفته است. 2- در شاهنامه با دو نوع جادوی سپید و جادوی سیاه مواجهیم. 3- زن جادو در شاهنامه، نماد آنیمای موجود در روان مردان است و پیشینه ی فرهنگی آن، به نگاه منفی مردان نسبت به زنان در طول تاریخ مربوط می شود. 4- در شاهنامه جادو و جادوگری منحصر و محدود به زبان نمی باشد، زیرا در شاهنامه از دیوان، جاودان و مردان جادوگر بیش از زن جادو سخن به میان آمده است.

کلیدواژه ها:

شاهنامه ی فردوسی ، جادوگر ، جادوگران ، زن جادو