تحلیل و بررسی روند زمانی تبخیر-تعرق گیاه مرجع و پارامترهای موثر بر آن در چند ناحیه اقلیمی در ایران

تخمین تبخیر-تعرق مرجع برای مطالعه تغییر اقلیم، ارزیابی منابع آب و برنامهریزی سیستم های آبیاری ضروری است. روند تغییرات سالانه متغیرهای هواشناسی و تبخیر-تعرق مرجع در اقلیمهای معتدل و مرطوب )بندرانزلی(، معتدل و خشک )مشهد(، بسیارگرم و مرطوب )بوشهر(، گرم وخشک )زاهدان، کرمان(، سرد و خشک )تبریز،کرمانشاه و تهران( در ایران بررسی شد. برای تحلیل آماری، مجموعه داده ها به دو دوره طولانی مدت) 1984-2013( و کوتاه مدت )آخرین دوره همگن هر ایستگاه( تقسیم شدند. برای بررسی معناداری روند سری زمانی از آزمون ناپارامتریک من-کندال و برای محاسبه شیب خط روند از تخمینگر شیب سن استفاده شد. تبخیر-تعرق مرجع با روشهای پنمن– مونتیث– فایو56، هارگریوز– سامانی، هارگریوز، پریستلی-تیلور، تورک، فایو- بلانی-کریدل، ایرماک- Rn، ایرماک– Rs و مک-کینگ محاسبه شد. در طولانی مدت پارامترهای دما در کلیه ایستگاه ها روند افزایشی دارد. همچنین مقادیر محاسبه شده الگوی پنمن– مونتیث– فایو56 درکلیه ایستگاه ها روند مثبت معنادار نشان داد. تغییرات متغیرهای هواشناسی و تبخیر تعرق مرجع وابسته زمان و مکان است.

کلیدواژه ها:

تبخیر-تعرق مرجع ، شیب سن ، روند ، متغیرهای هواشناسی ، من-کندال