مطالعات کانی شناسی کاربردی کانی های رسی رسوبات دریاچه ارومیه با هدف بازسازی دیرینه اقلیم هولوسن

دریاچه ارومیه در شمال غربی ایران قرار دارد. حوضه دریاچه بسیار شور بوده و عمده آبریز دریاچه ارومیه 51801 کیلومتر مربع است که پیرامون 3 ٪ مساحت کل کشور ایران را دربر می گیرد. در این میان دریاچه ارومیه را بعنوان بزرگترین دریاچه فوق اشباع از نمک ایران با شرایط فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاص نه تنها در میان دریاچه های داخلی بلکه در میان سایر دریاچه های شور جهان از موقعیت ویژه ای برخوردار است. رسوبات جمع آوری شده از دو مغزه در دریاچه ارومیه برای شناسایی و تعیین نوع و منشاء کانی های رسی با هدف تعیین آب و هوای دیرینه هولوسن در دریاچه ارومیه بکار گرفته شده است. به این منظور کانی های رسی بدست آمده از مغزه ها و تیمار آنها به وسیله دیفراکتومتر اشعه x با هدف تعیین نوع رس ها انجام گرفت. کانی رسی بدست آمده از نوع کایولنیت با مقدار ٪ 67 حاکی از آن این است که طی هولوسن دوره آب و هوایی گرم و مرطوب بر این محیط دریاچه ای حاکم بوده است. اگر چه وجود افق های ظریف از کانی تبخیری در توالی رسوبی حاشیه و سواحل دریاچه نشانه هایی از محیط نیمه خشک و تا حدودی بلایایی به نمایش گذاشته است. تغییرات اقلیمی در طی چند هزار سال اخیر سبب افزایش تدریجی درجه شوری آب شده است که خود نشانگر گذر تدریجی از محیط دریاچه ای به محیط بلایایی می باشد، ولی با این حال این تغییرات طی چند دهه اخیر به سبب عوامل ناشی از دخالت های انسانی از جمله کارهای عمرانی و کشاورزی در حوضه آبریز و محیط های دریاچه ای تسریع و شدت یافته است

کلیدواژه ها:

دریاچه ارومیه ، کانی های رسی ، دیرینه اقلیم ، کایولیت ، هولوسن