حمایت های قانونی از کودکان دارای والدین معلول

نقش والدین در تربیت و شکل گیری شخصیت و آینده فرزندان اهمیت ویژهای دارد. ارتباط گیری والدین با فرزندان، گام نخست در تربیت فرزند محسوب میشود، زیرا در صورتی که والدین نتوانند با کودکشان ارتباط برقرار کنند، فرزند از طریق کانالهای دیگری بجز والدینش، مسیر تربیت و هنجار پذیری را طی میکند.ارتباط گیری والدین با فرزندان نیز به گون ه های مختلفی همچون ارتباطهای کلامی، عاطفی، رفتاری و... تقسیم میشود که هر والدی تحت شرایط مختلف از این روشها بهره میگیرد، اما بسیاری از افراد دارای معلولیت حسی به دلیل شرایط جسمی که دارندمعمولا، در برقراری ارتباط با فرزندان خود دچار مشکل هستند. کودک در مواجه با والدین معلول خود و بازتاب این موضوع در دنیای پیرامون و برخورد اطرافیان واکنشهای متفاوتی از خود نشان میدهد و این واکنشهامعمولا تا مرحله جوانی و ازدواج نیز دامنگیر کودک میباشدمطمینا. کودک دارای پدر و مادر معلول در مقایسه با سایر کودکان دارای شرایط ویژه و خاصتری میباشند و این شرایط و ویژگیها موجب میشود تا حمایتهای همه جانبه از این قشر کودکان آسیب پذیر جدیتر و پررنگتر گردد. از مهمترین چالشهای پیش رو نحوه برقراری ارتباط والدین معلول با کودک خود میباشد.پدر و مادرهای معلول می توانند از روشهای مختلفی برای ارتباط با کودکشان استفاده کنند و هیچ پدر و مادری نباید نابینایی و ناشنواییاش یا هر نقص دیگر خود را آنقدر بزرگ کند که دیگر نتواند با کودکش ارتباط بگیرد. اولین قدم این است که پدر و مادرهای دارای معلولیت، بدون کتمان حقیقت و با چشم باز بپذیرند که معلول هستند واحتمالا برای انجام برخی امورات تربیتی کودکشان که نیاز به فعالیت جسمی دارد با مشکل مواجه میشوند و در گام دوم نیز این گروه از والدین باید از توصی ه های مشاوران مجرب در این حوزه استفاده کنند. والدین معلول باید دنیای معلولیت را برای کودکانشان به طور دقیق و با اشاره به جزییات کامل شرح دهند.آگاهی دادن به فرزندان در خصوص ویژگی های معلولیت، اثرات بسیار مثبتی روی کودکان خواهد داشت و باعث میشود فرزندان با دنیای حقیقی والدین معلول خود بیشتر آشنا شوند؛ ازجمله مهمترین فواید این کار، نزدیکی بیشتر والدین با فرزندان است و همان طور هم که میدانیم، نزدیکی و صمیمیت کودک و والد به یکدیگر، یک فاکتور اساسی در تربیت کودک محسوب میشود. درست است که در گام نخست، تشریح دنیای معلولیت از وظایف اصلی والدین معلول است، اما این باعث نمی شود سایر نهادهای فرهنگ ساز ورسان ه ها و دولتها به وظیفه حمایتی و اطلاعرسانی خود در این زمینه عمل نکنند. در واقع نهادهای فرهنگی و رسانهای موظف هستند با کمک والدین معلول، در راستای آشنایی صحیح و علمی کودکان با ویژگیهای زندگی افراد دارای معلولیت گام بردارند. دولتها نیز باید شرایطی را مهیا نمایند تا نگاه و برخورد جامعه با این کودکان اصلاح شود. تمامی جنب ه های زندگی این کودکان باید در چتر حمایتی قانون قرار گیرند. متاسفانه علیرغم حرکتهای رو به جلو قانون گذار و جامعه در بستر های فرهنگی، اقتصادی و رسانهای و سایر حمایتها هنوز هم حمایت از این کودکان نیازمند مداخله جدیتر دولتها و نهادهای فرهنگی میباشد. تصویب قانونی در حمایتهای مالی، اقتصادی، فرهنگی، عاطفی اجتماعی از این قبیل تامین مسکن و نیازهای زندگی کودکان دارای والدین معلول، پرداخت نفقه و تامین معاش زندگی والدین معلول در صورت عدم تمکن مالی، تامین شغل، مسکن، وضعیت تحصیلی کودکان، ساخت و پخش برنام ه های تلویزیونی و مستند از زندگی این افراد، تشکیل مراکز مشاوره تخصصی برای کودکان و والدین در جهت یادگیری روشهای ایجاد ارتباط بین کودکان و والدین و سایر موارد که در مقاله به تفصیل بیان خواهد شد میتواند زمینه ساز برون رفت و کاهش آسیبهای وارده به کودکان دارای والدین معلول را فراهم آورد. در این مقاله با استفاده از روش توصیفی – کتابخانهای به بررسی انواع معلولیت و رابطه آن با شکل گیری و رشد شخصیت کودک و همچنین وضعیت کودکان دارای والدین معلول پرداخته و راهکارهای قانونی کاهش آسیب به این کودکان مورد بررسی قرار گرفته و پیشنهادهای کاربردی در جهت حمایت همه جانبه از کودکان دارای والدین معلول ارایه خواهد شد.

کلیدواژه ها:

کودک محوری ، معلولیت ، حمایت قانونی ، حمایت اجتماعی ، دولت ، نهادهای فرهنگی