کاربرد میکروسکوپ الکترونی روبشی در شناسایی شیوه ساخت ملات گچی

گچ زنده یا به اصطلاح گچ تیز از زمان ساخت و مخلوط شدن با آب شروع به گیرش می کند که گیرش آن منوط به رشد بلورهای ژیپس است. گیرش ملات گچ تا زمان سفت و سخت شدن خود که بیانگر گیرش نهایی و رشد کامل بلورهای ژیپس است ادامه می یابد. در مواقعی به منظور صیقل دادن به سطوح گچی و غیره با ورز دادن ملات گچ، در گیرش نهایی آن اختلال ایجاد می شود و منجر به شکسته شدن بلورهای ژیپس و باعث جلوگیری از در هم تنیده شدن آنها می گردد که در نهایت گچ تیز به گچ کشته تبدیل می شود. در برخورد اولیه با یک اثر گچی از نظر شناسایی نحوه عمل آوری آن و تاثیر متقابل در شکل و ساختار بلوری گچ امکان پذیر نیست؛ لذا با استفاده از میکروسکوپ الکترونی روبشی (SEM) می توان به وضوح ساختار و شکل بلورهای ژیپس را با توجه به نحوه عمل آوری آن مشاهده نمود. در همین راستا به منظور شناسایی و دستیابی به بخشی از فن مورد استفاده در ساخت ملاتهای گچی مورد استفاده در تزیینات گچبری قلعه نهچیر در شهرستان مبارکه اصفهان، تزیینات نقاشی دیواری در بنای عالی قاپوی اصفهان، محراب گچبری مسجد کوشک در شهرستان فردوس و تزیینات نقاشی دیواری ارگ کریم خان زند در شیراز، نمونه برداری به صورت محدود انجام شد و با توجه به تصاویر تهیه شده با بزرگنمایی های مختلف توسط میکروسکوپ الکترونی روبشی نحوه ساخت ملات گچی از نظر تیز و یا کشته بودن آن با توجه به شکل و آرایش بلورهای ژیپس مورد بررسی قرار گرفت.

کلیدواژه ها:

ملات گچ ، میکروسکوپ الکترونی روبشی ، بلور ژیپس ، گیرش گچ