بررسی علل اصلی آتشسوزی جنگلهای زاگرس و ارایه راهکارهایی به منظور مدیریت این جنگلها مطالعه موردی : استان ایلام

کاهش میزان بارندگی، افزایش درجه حرارت، کاهش رطوبت و ورود توده های گرد و غبار در جنگلهای زاگرس غرب کشور به دنبال خشکسالی های اخیر و نظایر این تهدیدات هر روزه زمینه نابودی جنگلها و مراتع، حیات وحش و در نهایت نابودی حیات بشری را فراهم آورده است. از طرفی آتش سوزیهای سهوی و عمدی اخیر در این مناطق دست به دست هم داده اند و بحرانی عظیم و جبران ناشدنی را رقم میزنند. در این تحقیق برآنیم تا به بررسی سلسله عوامل موثر در آتش سوزی مناطق جنگلی استان ایلام با تاکید بر مطالعه دو منطقه حفاظت شده دینارکوه و کبیرکوه در محدوه شهرستانهای آبدانان، دهلران و درهشهر بپردازیم و در ادامه بر مبنای علل عمده آتش سوزی اقدام به معرفی راهکارها و پیشنهاداتی اجرایی گردد. روش بکار رفته در این تحقیق به طور کلی روش تحلیلی-توصیفی بوده است و در این ارتباط داده ه ای مربوط به وضعیت مراتع و جنگلها از منابع مختلف (کار میدانی، کتب، اسناد، تجربیات پرسنل محترم اداره منابع طبیعی شهرستان آبدانان و نظایر آن) جمعآوری و پس از تطبیق این اطلاعات با نتایج تحقیق توسط نگارندگان، صحت این نتایج مورد بحث قرار گرفت. بررسی تعداد حوادث آتشسوزی نشان میدهد که روند این حوادث، روندی افزایشی است و از تعداد 3 در سال 1390 به تعداد 8 در سال 1394 رسیده است. همچنین بررسی مساحت اراضی مورد آتشسوزی نیز حاکی از روندی افزایشی در این نواحی دارد به گونه ای که این روند از سال 20) 1390 هکتار) تا سال 47) 1394 هکتار) افزایشی دوبرابری نشان میدهد. از میان عوامل مورد بررسی، کمترین اثر در آتشسوزی جنگلها و مراتع، مربوط به اثر پرتاب اشیاء شیشهای و اثر شلیک گلوله در این مناطق است. مهمترین عامل تاثیر گذار درگسترش آتش سوزی مطابق بررسی های این تحقیق، را عوامل توپوگرافی (به ویژه شیب و ارتفاع)، صعبالعبور بودن مناطق، کمبود نیروهای امدادی اطفاء حریق، فقدان ابزارآلات اطفاء حریق به روز و نظایر آن در منطقه مورد مطالعه به خود اختصاص میدهد. از جمله راهکارهای قابل ارایه در این تحقیق میتوان به بهینهسازی نیروهای حفاظتی منطقه، شناسایی مناطق مورد تهدید، اجرای طرح آتشبر، اجرای گشت حفاظتی، حمایت گروهای مردم NGO)ها) و نظایر آن اشاره نمود.

کلیدواژه ها:

جنگل های زاگرس ، استان ایلام ، علل آتش سوزی ، راهکارها