بررسی پایداری الگوهای تجاری برای کشورهای منتخب خاورمیانه و شمال آفریقا (منا)

پایداری الگوهای تجاری برای هر کشوری باعث ثبات اقتصادی در داخل کشور و افزایش توان رقابتی در تجارت بینالملل میشود. کشورهای حوزه منا به خاطر مسایل گوناگونی مانند برخورداری از مواهب طبیعی دارای نقش راهبردی در جهان هستند. بنابراین در این پژوهش به شناخت و بررسی پایداری بلندمدت و کوتاه مدت الگوهای تجاری کشورهای منتخب حوزه منا در سه بخش کشاورزی، صنایع و معادن و انرژی به کمک محاسبه شاخص-های مزیت نسبی آشکار شدهی متقارن پرداخته شد. آمار و اطلاعات لازم برای محاسبه شاخصها به شکل داده های ترکیبی برای دوره زمانی 2000 تا 2014 برای سه بخش و 11 کشور منتخب منا از بانک جهانی گردآوری شد. نتایج نشان داد، الگوهای تجاری برای کشورهای عضو در بلندمدت برای بخشهای کشاورزی و انرژی پایدار بوده لیکن برای بخش صنایع و معادن پایدار نبوده و به عبارتی تخصص گرایی در این بخش کاهش یافته است. همچنین در کوتاه مدت الگوهای تجاری متغیر در سه بخش پایدار نبوده و سطح تخصصی کشورها در تجارت کاهش یافته است. در این شرایط دولتها با تشخیص کالاهای صادراتی دارای مزیت در بخشهای مختلف می-توانند به پایداری الگوهای تجاری خود در منطقه منا کمک کرده و شرایط بهتری را برای تجارت کالاهای خود فراهم کنند. در این بین، ایران با دارا بودن نیروی کار فعال و مزیتهای گوناگونی که در بخشهای مختلف در بین کشورهای حوزه منا دارد، میتواند شرایط بسیار مساعدی را برای خود فراهم کند. لذا باید بررسیهای جامع-تری در این حوزه صورت گیرد تا موقعیت تجاری ایران مشخص شده و توان رقابتی ایران نسبت به دیگر کشورهای منطقه و جهان افزایش یابد.

کلیدواژه ها:

پایداری الگوهای تجاری ، مزیت نسبی ، شاخص های تجاری ، کشورهای منا