کارکرد هنری حصر و قصر در اشعار خواجوی کرمانی

حصر و قصر یکی از ظرایف هنری بلاغت فارسی و از مباحث مربوط به جملات خبری در علم معانی است. این امکان زبانی بیانی یکی از ابزار های کارآمد بلاغی در تحلیل متون است. قصر در لغت به معنی حبس و حصر به معنی انحصاری بودن است. در اصطلاح علم معانی آن است که حکمی را بر کسی یا چیزی اسناد بدهیم وآن را به مسندالیه منحصر کنیم. هدف کلی پژوهش بررسی حصر و قصر، قصر حقیقی و قصر غیر حقیقی، انواع قصر نسبت به اعتقاد مخاطب و اغراض قصر در اشعار خواجوی کرمانی است. این ترفند هنری در شعر خواجو از بسامد بالایی برخوردار است تا جایی که میتوان این ویژگی را از مختصات سبکی شعرش به شمار آورد. وی با استفاده از این هنر ظریف بلاغی افکار و اندیشه های خود را نه به صورت نوشتار بلکه در لابهلای اشعارش آوردهاست و مسالهی اصلی علم معانی درک عمیق همین مطالب نانوشته است. در قصر نوعی تاکید و برجسته سازی به چشم میخورد که ضرورت بررسی هدفمند آن به دریافتن اندیشه ها و جهان بینی گوینده کمک فراوان میکند.

کلیدواژه ها:

معانی ، خواجوی کرمانی ، حصر ، قصر