بررسی تطبیقی بیت الحکمه عباسیان در بغداد با دارالفنون دوره قاجاریان در ایران

بیت الحکمه بسان فرهنگستانی علمی در زمان حکومت عباسیان با کارهای مختلفی چون ترجمه کتب، تحقیق، پژوهش وغیره فعالیت می کرد ودر زمان هارون الرشید ومامون رونق واعتبار خاصی داشته است. دارالفنون نیز اولین مدرسه ایرانی بود که با تلاش های امیر کبیر صدراعظم ناصرالدین شاه قاجار به سبک مدارس اروپایی بنا نهاده شد ودر آنجا معلمین اروپایی و ایرانی (در ابتدا فقط اروپایی) به آموزش دانشجویان ایرانی می پرداختند. این مقاله با هدف مقایسه دو مرکز علمی بیت الحکمه در دوران عباسیان ودارالفنون در زمان قاجاریان و به روش تطبیقی است به قلم تحریر درآمده است؛ سوالات مد نظر تحقیق: 1 - فعالیت های بیت الحکمه ودارالفنون در چه زمینه هایی بوده وهرکدام چه تاثیراتی در جامعه خود ویا بعد ازخود برجای گذاشته اند 2 - وجه اشتراک وتمایز این دو مرکز در چه زمینه هایی بوده است یافته های تحقیق حاکی از شباهت های فراوان بین این دو مرکز است اگرچه تفاوت هایی هم وجود دارد. از جمله شباهت ها هدف هردو ارتقای سطح علمی و فرهنگی جامعه خود وهردو دارای رییس وکادر اجرایی بوده وهردوتوسط حکومت مرکزی نظارت واداره می شدند واز جمله تفاوت ها: این دو مرکز با فاصله زمانی زیاد وزیر نظر حکومت های مختلف اداره می شدند وفعالیت های بیت الحکمه گسترده تر از دارالفنون بوده است.

کلیدواژه ها:

بیت الحکمه ، دارالفنون ، عباسیان ، قاجاریان ، امیر کبیر ، مامون