نقش کلیدی دیدگاه جامع‌گرایانه در تحقق سناریو همه برنده در طرحهای انتقال آب

مدیریت کارآی منابع آب از بزرگترین چالشهای بشر در قرن بیست و یکم محسوب می‌شود و در چارچوب طرح‌های جامع، پروژه‌های انتقال آب حوضه‌ای می‌توانند نقش مهمی داشته باشند. تجارب جهانی طرحهای انتقال آب حوضه‌ای بوضوح نقش کلیدی جامع‌نگری را در موفقیت این طرح‌ها نشان می‌دهد. اعمال جامع‌نگری و خلاقیت می‌تواند موجب تحقق سناریو همه برنده در این طرحها شود و زمینه پذیرش اجتماعی را که نبود آن مانع اجرای بسیاری از طرحهای انتقال حوضه‌ای بوده را فراهم کند. بجز حوضه‌های مبداء و مقصد بایستی منافع اشخاص ثالث که مسائل زیست محیطی را نیز شامل می‌شود مورد حفاظت قرار گیرند. در صورتیکه نتوان سناریوی همه برنده را برای یک طرح انتقال حوضه‌ای تبیین نمود بایستی توجیه‌پذیری اقتصادی و اجتماعی آن‌را مورد تردید قرار داد. تجارب طرح‌های ناموفق انتقال آب حوضه‌ای نشان می‌دهد که در این طرحها سازمانهای دولتی نقش محوری در تامین منابع مالی و اخذ مجوزهای قانونی ایفا نموده‌اند. مهمترین پیش‌نیازهای سناریوی همه برنده عبارتند از: 1-تفاوت بسیار زیاد ارزش افزوده آب در حوضه‌های مبداء و مقصد،2-احراز حداقل‌های تعیین شده در رابطه با پارامترهای اصلی استفاده بهینه از منابع آب در حوضه مقصد، 3-پذیرش طرح توسط مردم در حوضه‌های مبداء و مقصد، 4-حسابرسی و پایش دقیق منابع آب، 5-وجود نگرش جامع‌گرایانه، ملی، بیطرفانه، علمی و منصفانه در تصمیم سازی‌ها و تصمیم‌گیریها 5-توان مالی بالای حوضه مقصد. در چارچوب سناریو همه برنده، طرحهای انتقال آب می‌تواند در حل مهمترین مشکلات کشور در مدیریت منابع ْآب، تلفات بسیار زیاد آب در شبکه‌های آبیاری و شهری و مصرف سرانه بسیار زیاد نقش کلیدی داشته باشند. از طرف دیگر احتمال وقوع سناریوهای همه بازنده یا بازنده - برنده که موجب ادامه مشکلات فوق شوند نیز کم نیست.

کلیدواژه ها:

انتقال حوضه‌ای ، دیدگاه جامع‌گرایانه ، سناریو همه برنده ، مدیریت جامع ، اشخاص ثالث