بررسی تغییرات مکانی و زمانی متغیرهای TDS و EC آبهای زیرزمینی دشت کرمان با استفاده از روش های زمین آماری

آب زیرزمینی یکی از منابع حیاتی برای رفع نیازمندی های جوامع بشری می باشد. حاکمیت اقلیم های خشک و نیمه خشک کشور همراه با فزونی جمعیت و در پی آن افزایش تقاضا برای آب در کاربری های گوناگون شهری، صنعتی و کشاورزی ایجاب می کند که امکان استفاده از این منبع جهت تامین آب برای کاربری های مختلف مورد مطالعه قرار گیرد. این تحقیق به منظور بررسی تغییرات مکانی و زمانی متغیرهای کیفی آب زیرزمینیشامل: TDS و EC دشت کرمان در دوره آماری 91-1390 تا 96-1395 با استفاده از روش های زمین آمار انجام گردید. پس از انتخاب منابع مورد ارزیابی (چاه ها)، کنترل و بررسی نرمال بودن داده ها در نرم افزار spss با استفاده از نرم افزار GS+ مدل واریوگرام مناسب به ساختار داده ها برازش داده شد و در این تحقیق از روش های مختلف درون یابی کریجینگ، عکس فاصله وکوکریجینگ استفاده شد. به منظور انتخاب بهترین روش میانیابی ازمعیارهای ارزیابی ( RMSE ، MAE ، NSE و MBE ) استفاده شد. سپس نقشه های پهنه بندی مکانی در میانگین ماهانه دوره مورد مطالعه تهیه و نقشه هم مقدار متغیرهای کیفی در محیط نرم افزاری Arc-GIS 10.3 ترسیم گردید. نتایج نشان داد واریوگرام مدل گوسین بهترین مدل برازش داده شده به ساختار فضایی داده ها و روش کریجینگ و عکس فاصله به ترتیب بهترین روش میان یابی می باشد. پهنه بندی مکانی کیفیت آب زیرزمینی دشت نشان دهنده روند نزولی در راستای جنوب شرقی شمال غربی بود، به عبارت دیگر شمال غرب پایین ترین کیفیت آب را دارا بوده که از عوامل موثر بر این موضوع می توان به فاضلاب های ناشی از مناطق شهری، روستایی، مناطق صنعتی، معادن و همچنین استفاده از انواع کودهای شیمیایی در اراضی کشاورزی اشاره کرد.

کلیدواژه ها:

درون یابی ، نرم افزار GS+ ، مدل واریوگرام ، دشت کرمان