بررسی تمایزات حق حبس در عقود معوض در فقه امامیه و حقوق فرانسه

عقد معوض عقدی می باشد که یکی از طرفین در مقابل طرف دیگر تعهد به انجام امری می نماید و یا مالی را می دهد در عوض مالی که از طرف دیگر می گیرد و یا در مقابل تعهدی که طرف دیگر به نفع او می کند. در عقد معوض، علت دادن مال و یا انجام تعهد از ناحیه یک طرف، گرفتن مال و یا انجام تعهد از ناحیه طرف دیگر است . مانند بیع که دارای ثمن و مثمن می باشد و هر یک در مقابل دیگری است . حق حبس حق خودداری از انجام تعهد تا اجرای آن توسط طرف مقابل و از جمله حقوقی است که اغلب در عقود معاوضی؛ مانند بیع و اجاره، وجود دارد. می توان گفت معیار برتر برای تشخیص این عقود از عقود غیر معاوضی؛ وجود دو تعهد و تقابل میان آن هاست.چنان که اگر یکی از این دو عامل از بین برود، عقد معاوضی نخواهد بود.در فقه امامیه و حقوق ایران یکی از شیوه های ضمانت اجرای تعهدات قراردادی بعد از انعقاد هر عقدی اعمال حق حبس می باشد. و در حقوق فرانسه حق حبس در تمامی عقودی که از ماهیت دو تعهدی برخوردار است، قابل اعمال است اما در حقوق ایران به صورت محدود مورد پذیرش قرار گرفته شده است. بصورت کلی می توان بیان کرد که حق حبس در فقه امامیه و حقوق فرانسه در مواردی از جمله در خصوص تعیین قلمرو در حق حبس، مبنای حق حبس ، پذیرش حق حبس ، منشا حق حبس ، در خصوص عینی بودن حق حبس ، حکم و اجرای حق حبس ، شناسایی حق حبس از مفاهیم مشابه ، ابطال عقد ، اعطای مهلت ، و در نهایت به صورت خاص در خصوص حق حبس عقد بیع در فقه امامیه و حقوق فرانسه تمایزاتی دارند.

کلیدواژه ها:

حق حبس ، عقود معوض ، فقه امامیه ، حقوق فرانسه