آیکونوگرافی پوشاک زنان و مردان تمدن اورارتو ( آرارات)

تحقیق حاضر پژوهشی است در زمینه پوشاک تمدن اورارتو که در حدود نیمه نخست سده 9 پ. م پا به عرصه تاریخ نهاد. کوشش به عمل آمده ضمن اشاره به اورارتو و تمدن آن، بمعرفی پوشاک، تزیینات و آرایش ایشان نیز پرداخته شود چرا که شناخت کنونی ما نسبت به برخی سرزمین ها و تمدن های بین النهرین باستان، چون آرارات بخصوص در زمینه های فرهنگی همچون پوشاک بسیار محدود است، با این رویکرد سعی گردید با استفاده از روش اسنادی و نمونه های تاریخی، مواردی را جمع آوری و نقش مایه های منسوب به آنها استخراج شود. از آنجا که فرم و محتوا به طرز ناگشودنی در هم تنیده اند، تفکیک و شناخت لایه های معنایی بدون اشراف به مطالعه آیکونوگرافیک ناممکن خواهد بود. آیکونوگرافی که توصیف و تحقیق و تحلیل را در بر می گیرد، سه مرحله از تفسیر را شامل می شود، مرحله اول به پیش آیکونوگرافی می پردازیم که در حقیقت یک شبه آنالیز فرمی است و موضوع اولیه یا طبیعی را در بر دارد، از طریق نقش مایه ها و فرم ها که حاصل معنای اولیه و طبیعی هستند. در مرحله بعد تحلیل، که شناسایی و تبیین قواید و آیین های قراردادی حاکم بر تصاویر و مضامین آنها از طریق مطالعه متون و در مرحله آخر ، تفسیر که معنای ذاتی و محتوایی را در بر دارد و یا به عبارتی دیگر در پی شناسایی ارزش های نمادین مستتر در آثار است. بکارگیری این روش در مطالعات مربوط به حوزه پوشاک تمدن باستانی ایران زمین که به گونه ای غیر قابل انکار با ویژگی های قومیش مرتبط است می تواند به غنای پژوهش های در این راستا منجر شود. آنچه که در نهایت امر حاصل آمد، موید تاثیر پذیری و تاثیر گذاری اورارتوها در جنبه های گوناگون، اعم از هنری، فرهنگی و... بر تمدن های هم جوار و هم دوره خود می باشد. جهت سهولت در آشنایی بیشتر با مشتقات و اجزاء البسه ایشان در یک جمع بندی کلی آنان را در هشت قسمت مورد بررسی قرار داده، که بنا به ترتیب ذکر شده شامل: پیراهن زیر، ردا، شلوار، پوشش سر که خود گونه های متفاوت چون تاج، کلاه خود، کلاه و چادر را شامل است، شال، کمربند، پاپوش در دو نوع صندل و کفش و چکمه کاربرد داشته و انواع زیور آلات همچون دستبند، انگشتر... تفکیک گردیده اند.

کلیدواژه ها:

آیکونوگرافی ، پوشاک ، اورارتو ، نقوش اورارتویی