مقایسه آموزه های اخلاقی خواجه نصیرالدین طوسی در کتاب اخلاق ناصری و اشعار باباطاهر

اخلاق و تربیت، نقش بسیار مهمی در شکل گیری فرهنگ و تمدن و تعامل بشری در افراد و جوامع انسانی در طول تاریخ داشته و همین آموزه ها در اخلاق، رفتار، آداب، تربیت، معاشرت و مدنیت آینده جهان سهم عظیمی خواهد داشت. این مهم با توجه به امر تعلیم و تربیت و اصلاح اخلاق رفتار و کردار در دو بعد مادی و معنوی حیات انسان و پرورش قوای جسمی و روحی او میسر است.خواجه نصیرالدین طوسی ضمن پرداختن به حکمت و علوم طبیعی، در کتاب اخلاق ناصری به سیاست مدن و تدبیر منزل توجه خاصی داشته و در اثنای مباحث خود به نظام ارزشی حاکم بر فرایند تعلیم و تربیت انسانی، توجه ویژه ای نموده است. نظام ارزشی در نگاه او از یک سو بر مباحث فطری و سرشتی انسان مبتنی است و از سوی دیگر جامعه و آموزه های آن را در سمت و سو دادن به این نظام حاکم، موثر می داند، از طرف دیگر خواجه نصیر تاثیرات غیبی و آموزه های معنوی و عنایات الهی را در تثبیت نظام ارزشی مذکور و هدایت انسان در مسیر ارزش ها مهم و موثر می داند. او معتقد است انسان از بدو کودکی، هم آمادگی پذیرش نظام ارزشی را دارد و هم اگر خوب هدایت نشود، ضد ارزش ها می تواند در سرشت او موکد شود؛ همچنین جامعه و خانواده در حفاظت او از افتادن به دام ضد ارزش ها نقش حیاتی دارند. باباطاهر همدانی نیز بر این مشرب و عقیده پای فشرده و نکات ارزنده ای در باب اخلاق و ارتباط آن با تربیت بیان داشته است.

کلیدواژه ها:

خواجه نصیرالدین طوسی ، آموزه های اخلاقی ، باباطاهر همدانی