جستاری در زیبایی شناسی با محوریت کاربرد ضرب المثل و تمثیل در اشعار باباطاهر همدانی

از جمله شگردهای مهم ادبی که برای اثبات اندیشه و ملموس ساختن مفاهیم ذهنی به کار می رود، مثل و تمثیل است که شاعران نیز از آن بهره فراوان برده اند و زیرمجموعه زیبایی شناسی در شعر به شمار می رود. از آنروی که ضرب المثل ها به تاریخ قومی یک ملت تعلق دارند، دربردارنده دغدغه ها، دردها و رنج ها، اطلاعات تاریخی، اجتماعی، مسایل زبانی و... هستند و شاید بتوان از این منظر آنها را به اسطوره ها شبیه دانست، چرا که اساطیر نیز از تاریخ کهن اقوام و فرهنگ های گوناگون در درازنای زندگانی بشر سخن می گویند. بنابراین استخراج و تدوین ضرب المثل ها در آثار ادبی امری به جا و ارزشمند تواند بود. از دیگرسو گاهی تمثیل هایی که یک شاعر به کار می برد، مورد اقبال عموم واقع شده و در اثر رواج کاربرد، تبدیل به ضرب المثل می شوند. باباطاهر همدانی از شاعرانی است که از تمثیل و ضرب المثل در شعر خویش استفاده کرده است. در این پژوهش که به روش تحلیلی- توصیفی و با داده های کتابخانه ای انجام پذیرفته است، نشان داده شده که وی به دلیل نزدیک بودن زبان شعری اش به زبان عامه مردم، از ضربالمثل بیشتر از تمثیل و به صورت مستقیم، بهره برده است.

کلیدواژه ها:

زیباشناسی ، ضرب المثل ، تمثیل ، باباطاهر