بررسی تغییرات ساختار سنی جمعیت ایران با تاکید بر شاخص های سالخوردگی در دوره زمانی 1329-1429

جمعیت ایران، هم اکنون مرحله انتقال ساختار سنی از جوانی به سالخوردگی را تجربه میکند. با اینکه درحال حاضر، تعداد سالمندان سهم کمتری از جمعیت کشور را به خود اختصاص داده است، اما شتاب رشد جمعیت سالمند، به سبب کاهش باروری در چند دهه اخیر، در مقایسه با رشد کل جمعیت کشور و پیشبینی افزایش تعداد و سهم سالخوردگان (جمعیت 60 ساله و بیشتر) در سالهای آتی، لزوم برنامه ریزی آینده محور برای کنترل مسایل این گروه از جمعیت را توجیه پذیر میکند. هر چند توجه به این موضوع نباید ما را از تورم جوانی جمعیت کنونی ایران، توانایی ها و نیازمندی های جوانان، و فرصت پنجره جمعیتی حاصل از آن، که به عصر طلایی جمعیت از آن یاد می شود، غافل نماید. فرصتی که هرگز تکرار نخواهد شد و البته که حل چالش های دوران سالخوردگی نیز منوط به استفاده از همین پنجره فرصت است. در این مطالعه سعی شده است،تغییرات ساختار سن6ی جمعی6ت ایران در دوره زمانی 1329-1429 با تاکید بر شاخص های سالخوردگی مورد ارزیابی قرار گیرد. روش مطالعه به صورت اسنادی بوده. داده های مورد استفاده نیز برگرفته از پیشبینهای جمعی6تی سازمان ملل مت6حد، بازنگری شده در سال 2015 میباشد.بر اساس یافته های این پژوهش، در مقایسه با امروز جمعی6ت ایران در آینده سالخوردهتر خواهد شد. در طی دوره پیشبینی از جمعی6ت گروهای سن6ی پایین 0-4) ساله و 5-9 ساله) کاسته شده و به درصد گروههای سن6ی 15-64 ساله و 65 ساله و بالاتر افزوده خواهد شد. به طوری که در پایان دوره پیشبینی جمعی6ت 65 ساله و بالاتر که در ابتدای دوره پیشبینی در حدود 5 درصد بود به 22 درصد میرسد. تا قبل از 1379 کلیه شاخصهای مطالعه سالخوردگی جمعی6ت (میانه سن 6ی، درصد کهنسالان در جمعی6ت و نسبت کهنسالان به کمسالان) برای جمعی6ت ایران، در مقوله جوانی قرار دارند، میتوان گفت که تا قبل از 1379جمعی6ت ایران جوان است. همچنین با توج6ه به اینکه بعد از 1414 کلیه این شاخصها در مقوله سالخوردگی قرار خواهند گرفت، میتوان این دوره را دوره سالخوردگی جمعی6ت ایران دانست. بنابراین دوره زمانی بین 1379 تا 1414 نیز به عنوان دوره میانسالی یا گذار به سالخوردگی جمعی6ت ایران قلمداد می شود.

کلیدواژه ها:

ساختار سنی ، سالخوردگی جمعیت ، پنجره جمعیتی ، تورم جوانی جمعیت