بازشناسی راهکارهای طراحی همساز با اقلیم در معماری دستکند (بررسی چند نمونه موردی در داخل و خارج از ایران)

فضاهای زیرزمینی به عنوان پناهگاه در طول تاریخ انسانی مورد استفاده قرار گرفته است. معماری دستکند نوعی معماری بومی می باشد که ریشه در فرهنگ و سنت های کهن هر منطقه دارد و بستر طبیعی زمین، کوه یا تپه شکل دهنده آن است و با ایجاد فضاهای منفی در دل آنها به وجود می آید و از هیچ مصالحی جهت تولید فضا استفاده نمی شود. به عبارتی از بسیرای لحاظ سازگار با بستر پیرامون و محیط طبیعی است و پاسخی مناسب به نیازهای مختلف استفاده کنندگان آن از جمله نیازهای اقلیمی می باشد.. در این مقاله از طریق مطالعات کتابخانه ای و روش تحلیلی -توصیفی و مقایسه ای تلاش شده چند نمونه موردی از معماری دستکند در داخل و خارج ایران بررسی و تحلیل شود و به خصوص ویژگی های اقلیمی بکار رفته در گونه های متنوع آنها تبیین گردد. همچنین به معایب و مزایای این آثار پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد گونه های مختلف معماری دستکند دارای پتانسیل و چالش هایی می باشد و می توان اذعان داشت که طراحی صحیح و الهام از راهکارهای اقلیمی به کار رفته در آنها یکی از روش های موثر در نیل به اهداف پایداری می باشد.

کلیدواژه ها:

معماری ، دستکند ، فضاهای زیرزمینی ، اقلیم ، پایداری