مطالعه سیستماتیک جایگاه وابستگی ارث کودکان متولد شده از مادرجانشین و رحم جایگزین

در حقوق اسلام فرزندخواندگی وجود ندارد و آثار حقوقی مربوط به نسب بر فرزندخواندگی بار نمیشود یکی از پدیده های نوین پزشکی رحم جایگزین است، جایگزینی رحمی زمانی ضرورت مییابد که زوج همه ی عوامل دخیل در شکلگیری فرزند را داشته ولی بدلیل فقدان رحم سالم و برخی عوامل دیگر امکان داشتن فرزند از آنها سلب گردیده است اما تکنولوژی لقاح خارج رحمی این امکان را برای چنین زوجهایی فراهم نموده که جنین سالم آنها در آزمایشگاه جنین شناسی تشکیل شود و درموقعیتی مناسب به رحم شخص ثالث انتقال یابد از آنجا که مشروعیت رحم جایگزین در حقوق کنونی ما وانطباق آن با مقررات و الزامات فقهی و مذهبی ضروری به نظر میرسد. در شرع مقدس اسلام برای هر فعلی از افعال انسانها حکمی هست؛ مساله استفاده از رحم جایگزین و انتساب طفل متولد از رحم جایگزین از افعالی است، که باید حکم تکلیفی و وضعی آن مشخص گردد. در این مقاله آنچه مورد تعقیب و نتیجه گیری قرار میگیرد، ناظر بر احکام تکلیفی نیست بلکه به بررسی حکم وضعی طفل متولد از رحم جایگزین در رابطه با توارث و نفقه میشود. از جمله مسایل مهمی که در ارتباط با این موضوع در قلمرو مسایل حقوقی مطرح است، این است که کودک متولد شده در اثر لقاح بعد از فوت پدر، آیا وارث محسوب میگردد و با بقیه وراث درماترک شریک میباشد یا خیر وضعیت ارث جنین منجمد شده نیز از مسایلی است که به مناسبت بحث از توارث کودکان متولد از رحم جایگزین قابل بررسی است. در زمینه نفقه هم مسایلی چند مطرح است از جمله مباحث مهمی که به مناسبت بحث از نفقه طفل متولد از رحم جایگزین قابل طرح است این است که آیا حملی که در رحم مادر جانشین قرار دارد مستحق نفقه میباشد یا خیر از سوی دیگر، نسب از اعتبارات نفسالامری است که دارای منشاء اعتبار واقعی میباشد که این امر اعتباری(نسب) از این منشاء اعتبار میشود. از آنجا که انتساب طفل به پدر، مبتنی بر خلقت کودک از نطفه او است و مرد صاحب اسپرم، پدر طفل محسوب میشود بنابراین تعیین نسب پدری بر خلاف نسب مادری دشوار نیست. ولی در خصوص نسب مادری نظر به اینکه مادر هم از نظر بیولوژیک و هم از نظر فیزیولوژیک با فرزند خود رابطه طبیعی دارد، در اینکه کدام یک از این دو امر واقعی میتواند منشاء اعتبار باشد، نظریه های متعددی ارایه شده است .براین اساس در این نوشتار با توجه به تحقق نسب در حالت استفاده از رحم جایگزین به بررسی نسب پدری و مادری در حالات مختلف مادر جانشینی میپردازیم.باعنایت به مطالب فوق بر آنیم مسیله نسب و ارث کودکان متولد از طریق فرآیند جایگزینی رحمی را در اینپژوهش بررسی و واکاوی نماییم

کلیدواژه ها:

جنین ، رحم جایگزین ، مادرجانشین ، نسب ، ارث