نقش طراحی محیطی با رویکرد C.P.T.E.D در جهت کاهش جرایم در بافت های فرسوده شهری (مطالعه موردی محله کن در منطقه 5 تهران)

ارتباط بین محیط مسکونی و ساختار شهرها و افزایش ایمنی آن از طریق بهبود در طراحی محیط، مقوله ای است که در بسیاری از کشورها توجه لازم به آن نشده است. رویکرد جلوگیری از جرایم شهری با تکیه بر طراحی محیطی که با عنوان مختصر (CPTED) شناخته شده است. با الزامات عمومی همچون کاربری مختلط، طراحی مسیرهای قابل پیش بینی، نور پردازی مناسب شهری، طراحی فضاهای قابل دفاع زمینه لازم جهت کاهش و ممانعت از شکل گیری جرایم شهری را به صورت عام در بافت های فرسوده و غیرفرسوده شهری فراهم می آورد. محله کن درناحیه 2 منطقه 5 شهرداری تهران ، به عنوان یک محله با دارا بودن بافت فرسوده شهری، شرایط ویژه ای از نظر پراکنش زمین های بایر و باغ ها، تراکم بالای جمعیتی، عدم توجه به الزامات کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، اسکان های غیررسمی و از بین رفتن حس تعلق می باشد که این امر سبب ایجاد مشکلات حادی در زمینه وقوع جرایم و گستردگی آن در این محله شده است. که همین امر ملزمات توجه به رویکرد (CPTED) را در طراحی محیط میسر می سازد. در این مقاله برای سنجش میزان احساس امنیت فضای یاد شده از روش تحقیق تبیینی-توصیفی استفاده شده است. همچنین برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه‎ای و برپایه اطلاعات موجود در شهرداری تهران، و مشاهده میدانی استفاده شده است. برای سنجش میزان اهمیت نسبی معیارها از روش SPSS، استفاده شده است که در این روش شاخص ها سنجیده شده و مورد ارزیابی قرار گرفته است، پژوهش حاضر بر پایه اسناد تحلیلی نشان از آن دارد که کاربری خوب اراضی می تواند سبب تامین رضایت ساکنان در محل شده و به شکل گیری محله هم از نظر فیزیکی و هم از نظر مفهومی در فضای ذهنی ساکنان کمک نماید تا حس تعلق به محله در افراد تقویت شود. این امر موجب مسولیت پذیری ساکنان شده و به تبع آن افزایش مراقبت از فضاها را در پی خواهد داشت و باعث کاهش احساس ناامنی در بین ساکنان می شود. همچنین نتایج تحقیق حاکی از تاثیر پذیری امنیت از عوامل محیطی مانند: مولفه های وضعیت کیفی بناهای مسکونی، آسایش محیطی وبصری وبهبود عملکرد دسترسی ها و شکل گیری فضاها، کارکرد فضاها، وجود امکانات رفاهی می باشد

کلیدواژه ها:

طراحی محیطی (CPTED) ، جرم ، بافت فرسوده ، محله کن