رویکرد زمینه گرایی و هویت بخشی به معماری معاصر با الهام از بنای تاریخی منطقه(با بررسی نمونه موردی بنای تاریخی مسجد جامع ورامین )

شهر همچون موجود زنده ای است که حیات آن با ظهور بناهای جدید تداوم می یابد. در واقع شهر محصول دوره های تاریخی متعدد است، دوران معاصر نیز با حضور ساختارهای جدید خود، در این روند حضور خواهد داشت و معماری امروز ما میراثی برای آیندگان خواهد گشت. شهر ورامین محصول دوره های تاریخی متعدد و حاصل روابط خاص میان وجوه اجتماعی_فرهنگی و تاریخی است و معماری امروز ما نیز در آینده بخشی از تاریخ این شهرخواهد شد. مسجد جامع این شهر که از نمونه های کامل مساجد چهار ایوانی کشور است دارای ساختمان و گنبد آجری باعظمتی است و دارای تزیین های زیادی از جمله کاشیکاری معرق، مقرنس کاری، کتیبه هایی با خطوط مختلف می باشد. طبق همین دلایل ذکر شده مسجد جامع ورامین دارای اهمیت ویژه ای است. در این هنگام وظیفه طراحان مطرح می شود و مسیولیتی که در مقابل نسل های گذشته، حال و آینده بر عهده دارند، مقاله ی حاضر در پی دست یافتن به اصول طراحان به منظور طراحی ساختارهای جدید در زمینه های تاریخی با الهام از بناهای تاریخی است. دستورالعمل های پیشنهادی ثابت نیستند، اما جامع اند، به طوری که می توانند در موقعیت های متنوعی استفاده شوند و با ویژگی های شرایط گوناگون و ارزش های نهفته در هر زمینه ی تاریخی منطبق گردند. هویت شهری نشان دهنده فرهنگ شهرنشینان است، بنای تاریخی به عنوان هویت و تبلور فرهنگ آن شهر میباشد. روش تحقیق در این پژوهش براساس مطالعات کتابخانه ای و میدانی و به روش تحلیل و توصیف بوده، که با بررسی عوامل زمینه گرایی در جهت یک طراحی نوآورانه گام برداشته شده است. پیشرفت سریع تکنولوژی و تاثیر آن بر ساخت و ساز شهرها باعث تغییر در شهرها؛ و جبرگرایی و ساده گرایی تکنولوژیکی به عنوان یک رفتار همیشگی غالب گردیده است. از سویی دیگر، عدم هماهنگی و کاربست تکنولوژی در ساخت با هویت معماری و شهر نیازمند بهره گیری از زمینه گرایی در معماری است که در مقاله حاضر مورد اشاره بوده است. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که در بهره گیری از تکنولوژی های نوین ساخت مثل ایستگاه مترو، همخوانی با ساختارهای فرهنگی و هویت بیشترین اهمیت را دارد که رویکردهای معماری زمینه گرا می توانند رهیافتهای نظری ارزشمندی در این زمینه باشند؛ چراکه پیچیدگی ساخت و تولید معماری شهری نشان می دهد که تکنولوژی، بنیان و اساس کافی برای ساختار شهر نیست؛ بر این اساس، فهم عمومی از علم و استفاده آگاهانه از تکنولوژی در تعامل با هویت هر ملت با تاکید بر زمینه های تاریخی، فرهنگی-اجتماعی و زیست محیطی، هم در فهم و تشریح پدیده شهری و هم در شکل دهی آینده معماری شهری تاثیرگذار خواهد بود.

کلیدواژه ها:

رویکرد زمینه گرایی ، بنای تاریخی ، هویت معماری ، مسجد جامع ورامین