مطالعه شبکه آبی قناتی محمدیه در خانه های مسکونی

یکی از اصلی ترین و اثرگذارترین عوامل تاثیر گذار بر شکل بخشی یک سکونتگاه و تحولات آن عوامل طبیعی است. کوه ها، رودخانه ها، قنوات و دره ها از جمله مولفه های نیروی طبیعی است. از میان این عوامل چگونگی تامین آب در زیست یک زیستگاه و تحولات آن دارای نقش تاثیر گذاری است. پاسخ هر زیستگاه به نیاز آب، بخشی از فرهنگ هر شهر است. در اقلیم گرم و خشک محمدیه با ابرش باران اندک و عدم وجود منابع آبهای سطحی، قنات به عنوان تنها تامین کننده آب مطرح بوده است که به دو گونه دیده می شود. یکی قنات مزروعی که بلافاصله از مظهر وارد زمینهای کشاورزی می شود (قنات حنفش) ودیگری قنات شهری که بعد از مظهر وارد بافت مسکونی شده و مسیر تقسیم و پخشایش آن شامل بعضی کاربریهای خصوصی و همچنین فضاهای عمومی می گردد. سپس قنات بعد از استفاده در بافت برای آبیاری وارد باغات و کشتخوان محمدیه می شود. پژوهش تلاش می کند که انواع حضور آب و فضاهای معماری که در ارتباط با استفاده از آب در خانه های مسکونی شکل گرفته اند را بررسی نماید. نتایج پژوهش نشان می دهد شبکه تقسیم آب قنات محمدیه در خانه های مسکونی، شامل شبکه تقسیم سازمان یافته است که در پیوند با نیازهای ساکنان و در رابطه با متغیرهایی همچون توپوگرافی و شیب زمین، جنس زمین و نوع خاک آن، وهمچنین معماری خانه ها؛ شکل گرفته است. نحوه حضور آب در خانه هایی که در این شبکه قرار گرفته اند در چهار گونه تقسیم بندی می گردد. این گونه ها شامل سازه که به صورت سطح شیبداری تا پای آب ،حوض روباز، حوض سرپوشیده و جوی روباز می گردد.

کلیدواژه ها:

قنات ، شبکه تقسیم آب ، خانه ، حوض ، محمدیه نایین