ارزیابی مولفه های هویت و مکان در بافت های تاریخی نمونه موردی بافت تاریخی شهر یزد

مطالعه در خصوص بافت های تاریخی و تاثیر عواملی چون هویت و مکان بر شکل گیری و حیات این گونه بافت ها همواره از مهم ترین بحث های مطروحه در چند دهه اخیر معماری و شهرسازی ایران و جهان می باشد. ساکنان این بافت ها هویت خود را از طریق ارتباطات اجتماعی و مشارکت در ایجاد این فضاهای ماندگار دریافت می نموده اند. تاثیر چنین مکان های ماندگاری در شکل دهی به هویت فردی و اجتماعی ساکنان، در مقطعی ازحیات خود بر اثر تحولات اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... کم رنگ شده است که تاثیرات نامانوسی بر این بافت ها گذاشته است. با وجود مطالعات گسترده در زمینه نحوه تاثیر مفاهیم هویت و مکان و ارتباط متقابل میان آنها در بافت های تاریخی، رابطه روشنی میان آنها ارایه نشده است. در حالی که با شناخت نحوه تاثیر چنین مفاهیمی می توان با پدیده از دست رفتن هویت در بافت های تاریخی و فقدان حضور آن در بافت های جدید مقابله کرد. در این مقاله، تلاش شده است تا با شناخت ماهیت هویت و مکان، با بهره گیری از رویکردی پدیدارشناسانه ارتباط میان آن ها با نگاهی به بافت تاریخی شهر یزد مورد بررسی قرار گیرد و مدل مفهومی چگونگی شکل گیری هویت مکانی در آن ها ارایه گردد. وجود ارتباط مستحکم و دو سویه میان سازمان ادراکی و نظم و تعیین فضای شهری، سبب افزایش خوانایی و بهبود سازمان ادراکی، تقویت ارتباط با فضای شهری، خوانش بهتر عناصر و مولفه های شهری، فهم روشن معنای مکان ها و تقویت هویت فردی و اجتماعی خواهد شد.

کلیدواژه ها:

هویت ، مکان ، حس مکان ، بافت تاریخی ، یزد