مروری بر اسباب و علل بیماری های انسدادی روده(قولنج) از دیدگاه حکیم جرجانی

انسداد های گوارشی از مهمترین اختلالات دستگاه گوارش محسوب می شوند که ممکن است به دلایل مکانیکی یا عملکردی بروز نماید. اداره انسداد های عملکردی گوارشی اغلب غیر جراحی و حمایتی است. رویکرد جدید سازمان بهداشت جهانی WHO در بکارگیری تجربیات اقوام مختلف بشری که تحت عنوان طب های سنتی دسته بندی شده اند استفاده از این مکاتب را در درمان انواع بیماری ها به منظور کاهش هزینه ها و خطرات ناشی از روش های تشخیصی و درمانی ناگزیر می سازد. این مقاله با هدف مروری بر نظرات حکیم جرجانی در خصوص بیماری قولنج و علل و علایم تشخیصی آن انجام گرفته است. جامعه پژوهش در این مطالعه مروری محتوای کتب ذخیره خوارزمشاهی و الاغراض الطبیه و المباحث العلاییه بودند. داده ها به روش یادداشت برداری جمع آوری گردیده و تحت تجزیه و تحلیل محتوایی قرار گرفت. یافته های مطالعه نشان داد که حکیم جرجانی قولنج را نوعی بیماری خاص رودهها می داند که با درد و اختلال در دفع مدفوع تظاهر مییابد و اغلب در کولون اتفاق میافتد. حکیم جرجانی معتقد است که قولنج حقیقی فقط درگیری و انسداد کولون می باشد و انسداد روده باریک از تعریف قولنج حقیقی خارج گردیده و تحت عنوان ایلیوس بیان می شود. کتاب ذخیره خوارزمشاهی اسباب قولنج را در پنج دسته قولنج ثفلی، سدی، ریحی، ورمی و التوایی طبقه بندی کرده و عوامل مستعد کننده هر یک را بیان نموده است که بر اساس آن ها می توان راهکارهای درمانی ساده و موثرجهت اداره بهتر این اختلالات ارایه نمود.

کلیدواژه ها:

قولنج ، طب سنتی ، انسداد روده ، جرجانی