بازشناسی مولفه ها و شاخص های موثر بر طراحی معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی

معماران ایرانی همواره کوشیده اند که به انسان، جایگاهی الهی بدهند و فضایی برای او ایجاد نمایند که مظهر قرب الهی باشد. این امر با ظهور اسلام قوت گرفت و زیربنا و خمیرمایه اصول طراحی فضاهای معماری آن ها گردید. آنچه در معماری امروز باعث شده است که فضاها غیر قابل درک و به صورتی گذرا باشند، فقدان معنویت است. راز جاودانگیفضاهای معماری، پیوندشان با عالم بالاست که به صورت سمبل و نشانه در آن ظهور یافته اند. بنابراین آنچه در اینجا هدف این پژوهش است، بررسی مولفه ها و شاخص های بکار رفته معماری در طراحی بناها با رویکرد ایرانی اسلامی است. مولفه ها و شاخص هایی که پیوند انسان با فضا و ادراک آن در جهت قرب الهی را موجب شده است. روش پژوهش مقاله به صورت توصیفی تحلیلی - بوده و با بررسی محتوای برخی از منابع مرتبط با موضوع تحقیق از طریق جستجو در اسناد کتابخانه ای و پایگاه های اینترنتی به دست آمده است. یافته های این پژوهش نشان داد که مهم ترین مولفه های بکار رفته در معماری ایرانی اسلامی شامل توحید، وحدت، کمال و عبادت است که هر کدام از این مولفه ها دارای شاخص هایی است که موجب طراحی فضاهای مطلوب می گردند. بنابراین تاکید بر این مولفه ها و شاخص های آن ها، می توانند بهترین نمونه عملی و تیوری جهت طراحی معماران و شهرسازان معاصر باشند.

کلیدواژه ها:

معماری ایرانی اسلامی ، مولفه ، وحدت ، انسان