رابطه بین فرسایش پذیری شیاری و شدت باران در خاک رسی

فرسایش پذیری شیاری نشان دهنده میزان مقاومت خاک در برابر جدا شدن توسط جریان آب است. این عامل یک متغیرورودی مهم برای برآورد میزان فرسایش شیاری در بسیاری از مدل های فرسایش است. در مدل پروژه پیش بینی فرسایش آبی(WEPP)، فرسایش پذیری شیاری (rK) به عنوان افزایش ظرفیت جدا شدن خاک به ازای هر واحد افزایش تنش برشی جریانآب بیان شده است. این پژوهش با هدف بررسی نقش شدت باران بر فرسایش پذیری شیاری در خاک رسی انجام گرفت. برایاین منظور نمونه های خاک از عرصه های مارنی غرب زنجان جمع آوری شد و در شیارهایی به طول 4 متر و عرض 3 / 0 متر درداخل فلوم تحت باران شبیه سازی شده با شدت متغیر از 10 تا 100 میلیمتر بر ساعت مورد بررسی قرار گرفتند. آزمایش در30 واحد آزمایشی تحت شرایط آزمایشگاهی انجام گرفت. نتایج نشان داد که فرسایش پذیری شیاری تحت تاثیر شدت بارانقرار گرفت (P<0/001). شدت باران 30 میلیمتر بر ساعت به عنوان شدت باران آستانه برای انتقال ذرات از خاک شیار و ایجادفرسایش شیاری بود. افزایش شدت باران، از یکسو افزایش ضربه قطرات باران و تخریب ساختمان خاک و از سوی دیگر تولیدبیشتر جریان متمرکز در شیارها را به دنبال داشت.

کلیدواژه ها:

جریان متمرکز ، خاک مارنی ، فرسایش شیاری