ارزیابی تولید ترکیب ضد سرطان ویتافرین A در کشت درون شیشه ای ریشه های نابجا و تراریخت گیاه دارویی کاکنج

کاکنج با نام علمی Withania somnifera گیاهی دارویی از خانواده Solanaceae می باشد و غنی از ترکیبات فیتوشیمیایی ارزشمندی نظیر ویتانولیدها (لاکتون های استروییدی) است که امروزه اثرات فارماکولوژیکی قابل توجهی از آنها گزارش شده است. ویتافرین A از مهمترین ویتانولیدهای موجود در این گیاه است که اثرات ضد سرطانی آن ثابت شده است. بیان مضاعف ژن اسکوالن سینتاز Squalene synthase, sqs به عنوان عامل کلیدی در مسیر بیوسنتزی ترکیبات استروییدی از جمله ویتانولیدها و ویتافرین A با هدف افزایش تولید این ترکیبات در منابع گیاهی بویژه گونه های جنس ویتانیا بسیار مورد توجه می باشد. در تحقیق پیش رو، ریشه های مویینه تراریخت گیاه دارویی کاکنج حاوی ژن sqs کد کننده آنزیم اسکوالن سینتاز از گیاه Arabidopsis thaliana و تحت کنترل پروموتور 35 ا س ویروس موزاییک کلم با ریشه های نابجای گیاه از نظر شاخص رشد و مقدار تولید ویتافرین Aطی یک دوره کشت، مورد مطالعه قرارگرفته اند. نتایج نشان داد که ریشه های مورد مطالعه از الگوی رشد سیگمویید برخوردار هستند. نتایج همچنین نشان داد که شاخص رشد ریشه های تراریخت در هفته پنجم از کشت 2 برابر ریشه های نابجا می باشد. زمان دو برابر شدن وزن تر ریشه های تراریخت و نابجا به ترتیب 18و30 روز بدست آمد. اندازه گیری مقدار ویتافرین A در ریشه های مورد مطالعه نشان داد که ریشه های تراریخت 1/19 میکروگرم/گرم ماده خشک حاوی 8 برابر ویتافرین A بیشتر در مقایسه با ریشه های نابجا 0/146 میکروگرم گرم ماده خشک می باشد نتایج این تحقیق میتواند برای تولید این ترکیب دارویی ارزشمند در سیستم کشتهای انبوه و کنترل شده مورد استفاده قرار گیرد

کلیدواژه ها:

ویتانیا ، کاکنج ، خانواده سیب زمینی ، ضد سرطان ، ریشه مویینه ، ریشه نابجا ، ویتافرین A