مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی: پایایی، روایی و تحلیلی عاملی

زمینه: آماده سازی مقیاسی معتبر برای سنجش نیازهای بنیادین روانشناختی در جامعه ایرانی یکی ازنیازهای پژوهشی محسوب میشود. هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی پایایی،روایی وتحلیل عاملی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی در نمونه ای از دانشجویان ایرانی بود. روش: 574 دانشجو(273 پسر، 311 دختر) از دانشگاه های شهر تهران به صورت داوطلب در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنیها خواسته شد مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی (S-BNSG؛ گنیه، 2003 ،(پرسشنامه تجدید نظر شده شخصیت آیسنک (RS-EPQ؛ آیسنک، آیسنک و بارت، 1985 ،(فهرست عواطفمثبت و منفی (PANAS؛ واتسون، کلارک و تلگن، 1988 (و مقیاس سلامت روانی (28-MHI؛ بشارت، 1388 (را تکمیل کنند. یافتهها: نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، علاوه بر عامل کلی ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی، سه عامل خود پیروی، شایستگی و تعلق (پیوستگی) را برای مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی تایید کرد. روایی همگرا و تشخیصی (افتراقی) مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی از طریق محاسبه ضرایب همبستگی زیرمقیاسهای آنبا ابعاد برونگرایی نوروزگرایی شخصیت، عواطف مثبت و منفی، و شاخصهای سلامت روانی در مورد آزمودنیها بررسی شد. نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که بین نمره آزمودنیها در زیرمقیاسهای ارضای نیازهای بنیادین عمومی با شاخصهای برونگرایی، عاطفه مثبت و بهزیستی روانشناختی همبستگی مثبت معنادار و با شاخصهای نوروزگرایی،عاطفه منفی و درماندگی روانشناختی همبستگی منفی معنادار وجود دارد. این نتایج، روایی همگرا و تشخیصی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی را تایید میکنند. همسانی درونی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی برحسب ضرایب آلفای کرونباخ محاسبه شد و با ضرایب همبستگی از 83/0 تا91/0 مورد تایید قرار گرفت. پایایی بازآزمایی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی بر اساس نتایج دوبار اجرای آزمون محاسبه شد وبا ضرایب همبستگی از 67/0 تا 77/0 برای زیرمقیاسهای مختلف مورد تایید قرار گرفت. بحث و نتیجهگیری: بر اساس نتایج این پژوهش، فرم فارسی مقیاس ارضای نیازهای بنیادین روانشناختی برایسنجش اینسازهدر نمونههای ایرانی از پایایی وروایی کافی برخورداراست.

کلیدواژه ها:

مقیاس ارضای نیازهای بنیادین عمومی (S-BNSG ، (پایایی ، روایی ، تحلیل عاملی اکتشافی ، روانسنجی