اهمیت تهیه و تدوین مدل سازی پیامد حوادث و نقش آن در فرماندهی عملیات

استقرار و نحوه جانمایی تیم های واکنش در شرایط اضطراری در هنگام نشت مواد خطرناک، سمی و قابل انفجار و اشتعال در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی همواره یکی از مخاطرات و دغدغه های مهم برای مدیران و فرماندهان تیم های واکنش در شرایط اضطراری می باشد. از مهمترین مواد خطرناک موجود در این صنایع می توان به گازهای قایل اشتعال و انفجار اشاره نمود. نشت گاز در یک محیط صنعتی و رسیدن به یک عامل جرقه می تواند منجر به وقوع حریق و انفجار و بالطبع آسیب و خسارت به منابع واحدهای صنعتی و تاسیسات جانبی این صنایع و گاها منجر به توقف تولید و خسارات جبران ناپذیری می گردد. علی رغم اقدامات و تمهیدات لازم صنایع در جهت پیشگیری از این حوادث، می بایست طرح ریزی لازم جهت مقابله و کنترل شرایط در صورت بروز حادثه صورت پذیرد. مطالعه پیامد حوادث با استفاده از روشهای ارزیابی ریسک و مدلهای پخش اتمسفریک می تواند در انجام اقدامات پیشگیرانه و اصلاحی و نحوه واکنش و همچنین جانمایی تیم های شرایط اضطراری در فرماندهی حوادث بسیار موثر باشد. امروزه از روش های کیفی و کمی در اندازه گیری ریسک ها استفاده می گردد. جهت کمی نمودن ریسکها (QRA) از مدل های نرم افزاری متعددی از قبیل (PHAST-ALOHA- SLAB-DEGADIS) به منظور مدل سازی پخش مواد سمی، آتشگیر و خطرناک هر یک متناسب با کاربرد آن استفاده می شود. با انجام مدل سازی، علاوه بر مشخص نمودن محدوده های متاثر از نشت مواد می توان یک برنامه کنترلی و طرح واکنش در شرایط اضطراری و نحوه فرماندهی را با استفاده از نتایج مدل سازی طرح ریزی نمود در این مطالعه یکی از مخازن نگهداری گاز پروپان مجتمع گاز پارس جنوبی در نظر قرار گرفته شده است و پیشنهادهایی جهت جلوگیری، کنترل، نحوه فرماندهی و چگونگی استقرار تیم های آتش نشانی در مواجهه با چنین حوادثی ارایه می گردد.

کلیدواژه ها:

مدل سازی ، انتشار ، انفجار ، فرماندهی عملیات ، نرم افزار PHAST