خرد گرایی در شاهنامه

شکی نیست که وجه تمایز انسان از دیگر موجودات خرد است. پرورش خرد می تواند در تعالی و اصلاح فرهنگ جوامع، بسیار موثر افتد. حکیم توس در راستای تحکیم و توسعه ی تمدن ایرانی و رجحان آن بر دیگر تمدنها صحنه های بسیار زیبا و درخشانی از خردورزی نیاکانمان را در نامه ی گران سنگ خود تجلی بخشیده است. شناخت ابعاد خرد از منظر فردوسی می تواند چراغ راه آینده سازان این سرزمین پرافتخار باشد. در این مقاله ضمن بیان ابعاد خرد از منظر فردوسی، نسبت بین خرد و فره ایزدی، اشخاص خردمند در شاهنامه معرفی شده است. و سپس به نکوهش بی خردی پرداخته شده است. در نهایت هدف از این مقاله، ترسیم نموداری از توجهات تحسین برانگیز این ابر مرد دانش و فرهنگ قوم ایرانی به خردورزی است. فردوسی هر کجا موفقیت ایرانیان را در جهت برآورده شدن آمال و آرزوها و اهداف انسانی و اهورایی رقم می زند، آنرا در رابطه ی تنگاتنگ با خردورزی و تعقل تجلی می بخشد و برعکس، تلخ کامی ها و نامرادی ها را نتیجه محتوم و ناگزیر بلاهت ها و دوری از خردورزی قلمداد می کند.

کلیدواژه ها:

فرهنگ ، خرد ، رستم ، بلاهت ، بوزرجمهر