مقایسه تاثیر آموزش خودآزمایی پستان توسط همسالان و پرسنل بهداشتی بر آگاهی ، اضطراب ،ذهنیت و علاقمندی به آموزش در دانشجویان دختر

مقدمه: سرطان پستان در میان زنان ایرانی رو به افزایش است. خودآزمایی پستان ،تنها روش تشخیص زودهنگام در دسترس برای کنترل سرطان پستان در مراحل اولیه است ولیکن اکثر خانم ها بطور منظم این معاینه را انجام نمی دهند.روش ها: در این پژوهش مداخله ای- نیمه تجربی، 112دانشجوی در حال تحصیل در دانشگاه علوم پزشکی شیراز به طور تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه قرار گرفتند. از آنان پیش آزمون و دو پس آزمون گرفته شد. ابزار گردآوری اطلاعات یک پرسشنامه محقق ساخته شامل اطلاعات عمومی و دموگرافیک واحدهای مورد پژوهش، آزمون سنجش آگاهی در مورد تکنیک خودآزمایی پستان و اطلاعات پایه سرطان پستان مشتمل بر 10 سوال طبقه بندی شده و آزمون سنجش اضطراب ، ذهنیت و علاقمندی به آموزش شامل 6 سوال بود. از هر کلاس 2 تا 3 نفر به عنوان آموزش دهنده همسال انتخاب شده و آموزش دیدند. دانشجویان گروه تجربی توسط همسالان و گروه شاهد توسط پرسنل بهداشتی بطور مجزا آموزش دیدند. در پایان جلسات آموزشی پس آزمون اول و 6 هفته بعد پس آزمون دوم به عمل آمد. اطلاعات بدست آمده با استفاده از برنامه نرم افزاری SPSS-16 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند. روش های آماری مورد استفاده آزمون آماری تی زوج و مستقل، آنالیز واریانس با اندازه گیری های مکرر و آزمون تجزیه عامل انجام شد.نتایج: اختلاف معنی دارآماری بین میانگین نمره آگاهی در مورد تکنیک خودآزمایی پستان و اطلاعات پایه سرطان پستان، اضطراب، ذهنیت و علاقمندی به آموزش بلافاصله بعد از آموزش در هر دو گروه وجود داشت. میانگین تغییرات نمره آگاهی و اضطراب در افراد گروه آموزش توسط همسالان بالاتر از میانگین تغییرات نمره افراد گروه آموزش دیده توسط پرسنل بهداشتی بلافاصله بعد از آموزش بود(به ترتیب:p<0.05 و (p<0.001 ولی تفاوت معنی داری بین میانگین تغییرات نمره ذهنیت و علاقمندی به آموزش بلافاصله بعد از آموزش نبود( به ترتیب:p=0.08 و .(p=0.054 میانگین تغییرات نمره آگاهی دانشجویان در گروه آموزش توسط همسالان 6 هفته بعد از آموزش همچنان بالا بود((p<0.05 و همچنین آزمون های آماری میانگین نمره علاقمندی به آموزش را 6 هفته بعد از آموزش متفاوت و در گروه آموزش توسط همسالان بالاتر نشان می دادند (p<0.05) و این درحالی بود که 6 هفته بعد از آموزش تفاوت معنی داری بین تغییرات میانگین نمره اضطراب و ذهنیت نسبت به قبل از آموزش دیده نشد ( به ترتیب:.(p=0.12 , p=0.054 نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که آموزش خودآزمایی پستان توسط همسالان بیشتر از پرسنل بهداشتی باعث کاهش اضطراب نسبت به انجام خودآزمایی پستان می شود و با افزایش سطح آگاهی به طور موثرتری با این شیوه آموزشی می توان علاقمندی به آموزش خودآزمایی پستان در طولانی مدت را افزایش داد و پیشنهاد می گردد این شیوه آموزشی در آموزش بهداشت بخصوص در نوجوانان و جوانان بیشتر مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

آموزش ، آگاهی ، اضطراب ، ذهنیت ، علاقمندی به آموزش ، خودآزمایی پستان ، همسالان ، پرسنل بهداشتی