نگاهی فراگیر و همه جانبه به قراردادهای BOT (ساخت،بهره برداری،انتقال)

؛B.O.T T یکی از روش های مشارکت و جذب بخش خصوصی در پروژه هایی که با مشکل هایی مانند کمبود منابع،عدم دسترسی به فناوری لازم و... روبه رو هستند به شمار می رود.استفاده از این تکنیک به ویژه در مورد تاسیسات زیربنایی به تدریج افزایش، و نزد کشورهای در حال توسعه به مقبولیت قابل توجهی دست یافت.می توان علت این موضوع را تحمیل هزینه های شکست پروژه به طرف قرارداد، بیان نمود.عنوان در نظر گرفته شده برای این قرارداد از سه مفهوم تشکیل شده که به ترتیب عبارتند از: ساخت، بهره برداری،انتقال (Build-Operate-Transfer).به صورت خلاصه در نمونه ای متعارف از این قراردادها،پروژه ای با مجوز دولت توسط یک شرکت خصوصی ساخته می شود و پس از انقضای مدت قرارداد پروژه به دولت طرف قرارداد منتقل می شود.در فاصله بین مراحل ساخت و انتقال، امتیاز طرح متعلق به شرکت خصوصی خواهد بود که این شرکت به کسب درآمد از پروژه به منظور جبران هزینه های ساخت،نصب تجهیزات و تاسیسات پروژه و همچنین مبالغ مازادی به عنوان درآمد خود،خواهد پرداخت.این روش هم به عنوان یکی از روش های تامین مالی پروژه و هم به عنوان یکی از سیستم های اجرایی پروژه شناخته می شود. در این مقاله به بررسی وتشریح تاریخچه، مراحل اجرا،مزایا و معایب،روابط سازمانی و قراردادی حاکم بر این قراردادها و سپس مقایسه این نوع قرارداد با سایر روش های تامین مالی و سیستم های اجرایی پروژه و همچنین بررسی ماهیت حقوقی و جایگاه این قرارداد در نظام حقوقی ایران و در انتها به بررسی ریسک ها و خطرات این نوع قراردادها و چگونگی مدیریت آن ها پرداخته می شود.در جهت نیل به اهداف فوق الذکر از مطالعات منابع کتابخانه ای و الکترونیکی استفاده شده است.

کلیدواژه ها:

ساخت بهره برداری و انتقال ، B.O.T ، BOT ، تامین مالی پروژه ، سیستم اجرایی پروژه