مطالعه تطبیقی نقوش تزیینی محراب مسجد جامع ارومیه با نقوش تزیینی وابسته به معماری ساسانی

محراب مسجد جامع ارومیه از جمله محراب های گچبری شده دوره ایلخانی است که دارای نقوش تزیینی زیادی بوده که علاوه بر نمایش ویژگی های هنر گچ بری عصر ایلخانی تاثیرات دوران قبل از خود یعنی سلجوقی و دوران قبل از اسلام به ویژه دوره ساسانی هم درآن دیده می شود. هدف از این پژوهش شناخت آرایه های تزیینی متاثر از نقوش تزیینی وابسته به معماری ساسانی موجود در محراب مسجد جامع ارومیه می باشد. در پژوهش پیشرو از روش توصیفی-تحلیلی با رویکردی تطبیقی استفاده شده است که با استفاده از این روش نقوش تزیینی محراب مسجد جامع ارومیه در مقایسه با نقوش تزیینی وابسته به معماری دوران ساسانی مورد بررسی قرار می گیرد. در این پژوهش از روش ترکیبی (میدانی و کتابخانه ای) در جمع آوری داده ها استفاده شده است و ابزار گردآوری اطلاعات نیز شامل شناسه برداری و عکس برداری است . نتایج بدست آمده نشان می دهد نقوش گیاهی موجود در گچ بری های دوره ساسانی در محراب مسجد جامع ارومیه به شکل اسلیمی و ختایی درآمده و نقوش هندسی بکار رفته در این محراب شکل پیچیده تر نقوش هندسی عصر ساسانی را به نمایش می گذارد. برخی طرح ها نیز با کمترین تغییر نسبت به عصر ساسانی در نقوش تزیینی محراب دیده می شود، از جمله : طرح قاشقی یا قاشق تراش موجود در راس ستون نماهای محراب و گل چندپر که در قسمت های مختلف محراب کار شده است.

کلیدواژه ها:

گچ بری ، محراب مسجد جامع ارومیه ، نقوش تزیینی ، بناهای ساسانی