نمادها، نشانه ها و هویت شهرهای ایرانی (نمونه موردی: مجموعه گنجعلیخان کرمان)

گرایش به استفاده از نمادها و نشانه ها از گذشته تا کنون همراه انسان ها بوده، که قدیمی ترین آن ها را می توان در نقاشی های دیواری که از انسان های نخستین به جا مانده دید. این در حالی است که در جامعه امروزی استفاده از آن ها کمتر به چشم می خورد. شهرهای قدیمی ایران به بهترین وجه نمایانگر هویت کالبدی و بصری برای درک کارکردهایشان بودند، اما امروزه منظر شهرها فاقد هویت کالبدی بصری است. به عبارت دیگر بسیاری از شهرهای معاصر انعکاس دهنده هویت ساکنان آن نیست و متاسفانه هیچ تلاش آگاهانه و هدف مندی به منظور هویت بخشی به آن ها صورت نگرفته است. در این شهرها نماد و نشانه های هویت بخش یا به طور کلی از بین رفته و یا کم رنگ شده اند، که استفاده از آن ها در بعضی بناها توسط برخی معماران و کارفرمایان به صورت جزیی صورت گرفته است. در این مقاله ابتدا تعاریف و مفاهیم پایه همچون نماد، نشانه و هویت ارایه و در ادامه به تشریح اهمیت و جایگاه نماد ها و نشانه ها در بیان معنا و ایجاد حس هویت و ارتباط آن ها با معماری و شهرسازی پرداخته شده است. و به مجموعه گنجعلیخان کرمان به عنوان هویت شهری (نمونه موردی)، و عواملی که باعث هویت بخشی این مجموعه شده، اشاره و در پایان پیشنهاداتی ارایه شده است

کلیدواژه ها:

نماد ، نشانه ، هویت ، معماری ، شهرسازی