امنیت ملی در جهان سوم

بحث امنیت ملی و حفظ امنیت ملی یکی از وظایف اصلی دولت ها است. امنیت از چنان جایگاهی در میان دولت ها برخوردار است که در سیاست بین الملل از آن با عنوان سیاست های اعلی نام برده می شود. حفظ و تامین امنیت، ضرورتی انکارناپذیر برای تمامی دولت ها و اشکال مختلف دولت است به گونه ای که فقدان امنیت به معنی فقدان حیات ملی، سرزمینی و جمعیت کشورها تلقی می شود. با این حال امنیت ملی از لحاظ مفهوم بسیار مهم است. این مفهوم به راحتی توسط دولت های مختلف دچار قبض و بسط می شود و دولت ها می توانند اقدامات خود را تحت عنوان امنیت ملی توجیه نمایند. این گفته پروفسور ( باری بوزان) را باید غنیمت شمرد که امنیت ملی یک مفهوم موردی است و بستگی به زمان و مکان خاص خود دارد و برای هر کشوری به شکل خاص خود ظاهر می شود. بر این اساس سوال اساسی که می توان مطرح کرد این است که آیا امنیت ملی به همان گونه که برای دولت ها - ملت های برآمده از وستفالیا مطرح است، در کشورهای جهان سوم - که اغلب فرایند دولت - ملت سازی را به صورت ناقص طی کرده اند هم کاملا مصداق دارد سال دیگر که می توان مطرح کرد این است که آیا امنیت ملی در کشورهای جهان سوم به همان گونه که نه در طول جنگ سرد مطرح می شود ، بدتر از پایان جنگ سرد هم به همان شکل کاربرد دارد در پاسخ به سوال های فوق باید گفت که امنیت ملی در کشورهای جهان سوم، در طول جنگ سرد بیشتر متاثر از روابط و رقابت تبر کدورت بود. بر این اساس، بعد سخت افزاری امنیت بیشتر نمود داشته است ، هم زمان با پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی ابعاد نرم افزاری امنیت مانند: ابعاد اقتصادی، زیست محیطی و جمعیت شناختی امنیت بیشتر مطرح می گردد. بر این اساس باید گفت در دوران پس از جنگ سرد به ویژه پس از رویداد (11 سپتامبر 2٬001) در کشورهای جهان سوم، امنیت به مثابه نقطه عطفی در عرصه تعاملات بین المللی، بیشتر بعد داخلی می یابد تا بعد خارجی. بنابراین آنچه تهدیدی برای امنیت ملی کشورها به شمار می رود، ریشه در ساختار داخلی و عوامل خارجی و ساختار برخاسته از ذهن توهم نگر دارد.

کلیدواژه ها:

امنیت ملی ، جهان سوم ، توسعه ، جنگ سرد ، استراتژی ، سد نفوذ ، انتقام گسترده