تمرکز منطقه ای و رشد کلان اقتصادی در ایران( 1379 تا 1388 )(چرا تعادل منطقه ای برای رشد کلان اقتصادی ضروری است )

یکی از مفاهیمی که همواره مورد توجه صاحب نظران توسعه قرار داشته، (عدم) تعادل بوده است؛ عدم تعادلی که در برش های بخشی (به طور مشخص میان کشاورزی و صنعت؛ خدمات در آن مقطع هنوز به وضعیت برتر دست نیافته بود )، اجتماعی (میان شهر و روستا )، اقتصادی (میان تولید و مصرف یا تولید سنتی و تولید مدرن) و منطقه ای (میان مرکز و پیرامون ) شناسایی شده و در تقابل با یکدیگر و اثرات آنها بررسی شدند. اما علی رغم تلاش های نظری و تجربی فراوان در تحقق توسعه ای موزون (دارای عدم تعادل منطقه ایکمتر)، کشورهای بسیاری از آسیب ها، مخاطرات و دشو اری های برآمده از عدم تعادل منطقه ای رنج می برند. این مقاله درصدد آن است تا به موضوع عدم تعادل منطقه ای (تمرکز منطقه ای) پرداخته و رابطه میان رشد در سطح ملی (کلان) و تمرکز منطقه ای را مور د ارزیابی قرار دهد . از این رو ابتدا با مرور نظریات ارایه شده در حوزه توسعه، تلاش شده تا پاسخ این نظریه ها به رابطه مورد بحث شناسایی شود . سپس در ادامه با استفاده شده از تحلیل داد ه های ثانویه، به ارزیابی این رابطه به صورت کمی اقدام کرده است . نتایجحاصل شده نشان می دهند که بحث عدم تعادل منطقه ای در ادبیات متعارف اقتصادی از جای گاه اندکی برخوردار است . اما رویکردهای رقیب و غیرمتعارف، این موضوع را در کانون توجه قرار داده اند. از طرف دیگر محاسبه شاخص ها و تحلیل داده های موجود حکایت از آن دارند که تمرکز منطقه ای در ایران روندی افزایشی (هر چند بطیی ) داشته و همبستگی منفی میان تمرکز منط قه ای و رشد اقتصادی در سطح ملی، قابل انتظار است.