بررسی سه چاپ انتقادی تاریخ بیهقی با تمرکز بر مسایل مربوط به تصحیح متن چاپ های نفیسی، فیاض، و یاحقی-سیدی

هدف این نوشتار بررسی زوایایی از سه چاپ انتقادی تاریخ بیهقی است که عبارتند ازچاپ سعید نفیسی، چاپ دکتر علی اکبر فیاض، و چاپ مشترک دکتر مجمدجعفر یاحقی و مهدی سیدی. تمرکز این پژوهش بر مطالعه ی آماری چهار شاخص در تصحیح متن و نیز بررسی آن دسته از نکات مندرج در مقدمه های این چاپ هاست که به تصحیح متن ارتباط مستقیم دارند. چهار شاخص یاد شده پیروی یا چشم پوشی از ضبط نسخه های( اساس، پیروی یا چشم پوشی از ضبط اغلب نسخهها، میزان اعتماد به ضبط های مفرد، و میزان به کار گیری تصحیح قیاسی هستند. در پایان با بهره گیری از روشی عینی و با چشم پوشی از مشهورات یا نظر شخصی، و بر اساس تحلیل دادههای به دست آمده از یک جامعهی آماری مناسب میتوان به نقد کمی این سه تصحیح در حوزه های مرتبط پرداخت، ویژگیهای موفق آنها را بازشناخت، و اهمیت شرایط نسخه ها در سرنوشت تصحیح متن و نحوه ی کارآمد گزینش مآخذ را مشاهده نمود. از نتایج به دست آمده میتوان به نکاتی سودمند برای تصحیح متون مشابه نیز دست یافت.

کلیدواژه ها:

بیهقی ، تصحیح ، نفیسی ، فیاض ، یاحقی