تاثیر فرآیند مارتنزیت بر ریزساختار و خواص مکانیکی یک فولاد بینیتی نانوساختار کربن متوسط و آلومینیوم بالا

فولادهای بینیتی نانوساختار طی دهه ی اخیر به دلیل ترکیب بسیار مناسبی از استحکام، چقرمگی و هزینه ی تولید پایین مورد توجه قرار گرفته اند. یکی از عوامل موثر بر ساختار بینیتی اندازه دانه آستنیت اولیه می باشد. یکی از روش های کاهش اندازه دانه و افزایش استحکام و چقرمگی فرآیند حرارتی- مکانیکی مارتنزیت است که مشتمل بر نورد سرد ساختار مارتنزیت و آنیل متعاقب می باشد. در این پژوهش سعی شده است تا با تلفیق فرآیند مارتنزیت و فرآیند آستمپرینگ به ساختار ریز و چقرمه ای دست یافت. در این تحقیق از یک فولاد کربن متوسط استفاده گردید، این فولاد در دمای 1030 درجه سانتیگراد به مدت 20 دقیقه آستنیته شده و سپس در آب کوینچ گردید تا ساختار مارتنزیت حاصل گردد سپس نمونه به میزان 22 درصد توسط نورد سرد کاهش مقطع داده شده و سپس در دمای 600 درجه سانتیگراد به مدت 20 دقیقه آنیل شد. نمونه ها مجددا در دما و زمان مشابه آستنیته شده و در محدوده ی دمایی 300 - 340 درجه ی سانتیگراد تحت عملیات آستمپرینگ قرار گرفتند. بررسی های ریزساختاری با استفاده از میکروسکوپ نوری انجام گرفت و به منظور ارزیابی خواص مکانیکی از آزمون سختی سنجی استفاده شد. نتایج نشان دادند که استفاده از عملیات ترمومکانیکی موجب بهبود خواص مکانیکی نسبت به فرآیند آستمپرینگ می شود.

کلیدواژه ها:

فرآیند مارتنزیت ، فولاد بینیتی ، فرآیند ترمومکانیکی پیشرفته ، نورد سرد ، فولاد کربن متوسط آلومینیوم بالا