تاثیر مولانا بر اقبال لاهوری (هندی)

سرزمین پهناور و اصیل خراسان قدیم از دیر باز مهد فرهنگ و رشد و بالندگی زبان و ادب فارسی بوده است. از جمله شاعرانمشهور خراسانی که تاثیر عمیقی بر فرهنگ هند داشته اند مولانا جلال الدین است. برای نخستین بار، زبان فارسی بعد از وروداسلام به ایران به واسطه ی سلاطین سامانی و غزنوی در ایرا ن و نیز سرزمین های مجاور و هند راه یافت. بعد از غزنویان،سلاطین گورکانی زبان فارسی را در هندوستان زنده نگه داشتند و قریب به ده قرن زبان فارسی ، کشور هند را چنان تحت تاثیرقرار داد که بسیاری از شاعران و نویسندگان فارسی زبان و نیز غیر فارسی زبان به زبان فارسی شعر سرودند. از جمله شاعرانهندی که دلبستگی و اشتیاق خاصی به زبان فارسی داشته اند علامه اقبال لاهوری می باشد که با آنکه زبان مادریش زبان اردوبود ولی به زبان فارسی اشعار زیبا و روان و دارای معانی والا و بلند دارد ؛ اقبال با اشتیاقی که به ایران و بویژه به مولانا شاعرخراسانی دارد آن چنان مجذوب و شیفته ی این شاعر ایرانی است که اورا به عنوان شیخ و مرشد و حکیم الهی می نامد و اغلباشعار او تحت تاثیر افکار و اندیشه های مولاناست. ظاهرا این علاقه و اعتقاد که نشانش در مثنویات و سایر آثارش هویداست غیر از مطالعه ی اقبال در مثنوی و دیوان کبیر تا حدی متاثر از تقریر شبلی نعمانی است. (رین کوب، 1368:899) در این نوشته تلاش شده است جلوه هایی از شباهت های فکری و اعتقادی دو شاعر تبیین شود.

کلیدواژه ها:

خراسان ، مولانا ، اقبال ، هندوستان ، شعر