بررسی کارکرد سرمایه اجتماعی بسیج در مواجهه با بحرانهای امنیتی آینده

امنیت ، در دیدگاه سنتی بیشتر صبغه نظامی یافته و مقولاتی چون جنگ و نزاع در کانون آن قرار دارند. امادیدگاه دیگر، ماهیتی متفاوت و معطوف به مردم دارد. بدین صورت که ایجاد رضایت مندی و کسب اعتماد مردم ،که تعبیری واضح و روشن از سرمایه اجتماعی است، مبنای اصلی امنیت به شمار می آید. بنابراین برای بررسی و بهبودعملکرد سازمانها در مواجهه با هر نوع بحران و بخصوص بحرانهای امنیتی، ناگزیر از بررسی کارکرد سرمایه اجتماعی آنها وهمینطور متغیرهای اصلی و اساسی آن می باشیم. مطالعات و برنامه های امنیتی در سالهای پایانی قرن بیستم به شدت متوجه مقولاتی چون سرمایه اجتماعی شده و حتی معادلات و توانمندی های نظامی و فناوری را در همین چارچوب فهم وتجزیه و تحلیل می نماید. از طرفی یکی از نیازهای هر حکومتی برای اداره جامعه و تحقق خواسته ها و مطلوبیتهای مردم، توانایی بسیج نیروها و امکانات به صورت گسترده و در کم ترین زمان و به کارگیری آنها به شایسته ترین شکل ممکن است. در بررسی کارکرد سرمایه اجتماعی بسیج، رویکرد مردمی کردن امنیت و یا امنیت مشارکتی و قدرت نرم در کانون توجه قرار می گیرد که ویژگی برجسته آن، عدم تکیه بر زور به دلیل پشتوانه مردمی آن خواهدبود. حکومتهای مردمی، همه این مطلوبیت ها را ازره گذار تعامل موثر با عموم مردم، تعقیب می کنند، که موثرترین و کم هزینه ترین نوع امنیت بوده که با سرمایه اجتماعی بسیج مردمی، خود را نشان می دهد. در این جا چالش اصلی یا دغدغه اساسی پژوهش حاضر اینگونه متبلور می گردد که: کارکرد سرمایه اجتماعی بسیج در مواجهه با بحرانهای امنیتی آینده چیست به عبارت دیگر، سرمایه اجتماعی بسیج با ابعاد و شاخصه هایی چون اعتماد، آگاهی و مشارکت، چه نقش و تاثیری بر عملکرد آن در مواجهه با بحرانهای امنیتی آتی خواهد داشت که در این پژوهش با طرح سوالات فرعی و گویه های 38 گانه در این خصوص به نتایج درخور توجهی اشاره شده است. در این تحقیق سعی شده است از نظرات نظریه پردازان این علم همچون پوتنام، فوکویاما، بوردیو وکلمن استفاده شود. روش تحقیق به کار گرفته شده دراین پژوهش، پیمایشی بوده و اطلاعات مورد نیاز این تحقیق با استفاده از روش مصاحبه و با ابزار اندازه گیری پرسشنامه جمع آوری و مورد بهره برداری قرار گرفته و برای اندازه گیری متغیرها از سوال و برای اندازه گیری سازه ها، از تکنیک طیف لیکرت استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق صاحب نظران سرمایه اجتماعی و نخبگان دانشگاهی می باشد.

کلیدواژه ها:

بسیج ، سرمایه اجتماعی ، مدیریت بحران ، بحرانهای امنیتی