مدرن سازی ایران: مطالعه موردی محمدشاه قاجار

هویت ملی محمد شاه قاجار را باید از دریچه وضعیت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حاکم بر آن دوره و شخصیت اش مورد بررسی قرار داد. دوره محمد شاه که حدواسط دو دوره اول و دوم خاندان قاجار است قابل توجه است. دوره اول از آقامحمد خان شروع و با فتحعلی شاه به ثبات رسید و دوره دوم که دوران رشد و شکوفایی عهد ناصری است. دوره محمدشاه در واقع گذر و عزیمتی است که یک جنبه آن تاثیر قدرت نظامی روس ها و تفکرات سیاسی و فرهنگی غرب و ظهور نظریات دولت ملت به ویژه بریتانیا و فرانسه است. در زمان محمدشاه اگرچه حکومت قاجار به ثبات رسیده بود اما کشور از عقب ماندگی علمی و صنعتی و جهل و خرافه پرستی اقشار مختلف اجتماعی و منازعات فرقه ای و حکومت استبدادی رنج می برد. در چنین شرایطی محمدشاه و وزرایش و حتی قبل از او عباس میرزا، راه اصلاحات و مدرن سازی را در پیش گرفتند.

کلیدواژه ها:

محمد شاه قاجار ، هویت ملی ، مدرن سازی