تدابیر پیشگیرانه وضعی از جرایم اقتصادی درسیاست جنایی ایران و اسناد سازمان ملل متحد

پیشگیری وضعی یا موقعیت مدار از جرایم اقتصادی با تاثیرگذاری بر وضعیت های جرم زا، از طریق اتخاذ تدابیر مناسب، مجرمین بالقوه، را متقاعد می کند که هزینه ارتکاب جرم بیش از حد توان آنها است.مشکل بودن کشف جرایم اقتصادی از یک سو و عدم دسترسی کافی به منابع برای کشف و تعقیب آنها و همراه بودن ارتکاب این جرایم با هزینه های هنگفت برای جامعه از سوی دیگر، از دلایل مهم افزایش تلاش های پیشگیرانه می باشد. در واقع هدف اصلی این نوع پیشگیری همان مثل معروف پیشگیری بهتر از درمان است می باشد. هرچند تدابیر پیشگیرانه از چند جهت مورد بحث بوده و بویژه مبحث پیشگیری اجتماعی نیز با توجه به ارتباط این دوعامل به میان می آید و با نقصان در اجرای آن نوع وضعی بیشتر مورد تاکید قرار می گیرد بویژه مجرمین اقتصادی با توجه به سازگاری با جامعه و اعتماد بنفس بالا و عدم پیشگیری اجتماعی جهت جلوگیری از ارتکاب جرم پیشگیری وضعی اولویت پیدا می کند این رویکرد ما رو به تمرکز بر موقعیت های خاصی که در آن فرصت های جرم فراهم است که همانا پیشگیری وضعی بوده است رهنمون می شود. در سیاست جنایی ایران و سازمان ملل متحد تدابیری پیش بینی گردیده که هم واجد وصف کیفری و هم غیرکیفری اند. تدابیر غیرکیفری خود یا جامعه محوراند (اجتماعی) یا موقعیت محور (وضعی) که در این مقاله قصد داریم که نحوه پیشگیری وضعی را تعریف و تببین نموده و نحوه اجرا و چگونگی آن را مورد بحث قرار دهیم.

کلیدواژه ها:

جرایم اقتصادی ، پیشگیری وضعی ، وضعیت های جرم زا ، تدابیر پیشگیرانه ، ارتکاب جرم