تحلیل فضایی پهنه های خطرپذیر زییستی و فعالیتی سکونتگاه های روستایی مناطق مرزی مطالعه موردی: سکونتگاه های روستایی شهرستان هیرمند

تحقیق پیش رو به دنبال شناسایی الگوی فضایی زیست پذیری سکونتگاه های روستایی نواحی مرزی منطقه هیرمند جهت شناسایی مناطق خطرپذیر است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع کاربردی و رویکرد حاکم بر تحقیق توصیفی و تحلیلی می باشد. جهت واکاوی فضایی الگوی پراکنش روستاهای زیست پذیر در سه سطح مطلوب، متوسط و نامطلوب از آزمون های آمار فضایی در محیط نرم افزاری GEO DATM و GIS استفاده خواهد شد تا الگوی فضایی زیست پذیری روستاهای موردنظر شناسایی و در نهایت پهنه های خطرپذیر شناسایی گردند. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد 16 روستا در طیف مطلوب، 16 روستا در طیف متوسط و 12 روستا در طیف نامطلوب قرار گرفتند. همچنین نتایج استفاده الگوریتم موران انسلین در منطقه نشان میدهد 7 خوشه سرد زیست پذیری پایین، و 11 خوشه ای داغ زیست پذیری بالا در منطقه شناسایی گردید. بزرگترین لکه داغ در جنوب شهستان قرار دارد و روستاهای قرار گرفته و در این لکه دارای زیست پذیری بالایی هستند و در مجاور همدیگر قرار گرفته اند و بزرگترین لکه سرد در جنوب شرق و مرکز شهرستان قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهد مناطق روستایی شمال شهرستان به دلیل وابستگی به اقتصاد کشاورزی و کمبود منابع آب رود هامون در شمال شهرستان دارای زیست پذیری ضعیف تری هستند. لکه های خطرپذیر از بعد ناپایداری سکونتگاه های روستایی می تواند منطقه را از بعد امنیتی دچار مخاطره کرده و به تبع آن سکونتگاه هایی که زیست پذیری مناسب تری دارند و در مجاورت لکه های با زیست پذیری پایین قرار گرفته اند نیز به لحاظ امنیتی دچار مخاطره شده و به مرور زیست پذیری آنها نیز تحت شعاع قرار خواهد گرفت.

کلیدواژه ها:

زیست پذیری ، خطرپذیری ، تحلیل فضایی ، هیرمند