گونه شناسی ساختار کالبدی معماری خانه های سنتی در اقلیم گرم و خشک ایران (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر کاشان)

خانه های سنتی ایران الگوی کاملی از توجه معمار به بستر، اقلیم و انرژی ترکیب بندی اعضای سازه ای و به کارگیری انواعمصالح سازگار با محیط می باشد که طی قرون متمادی به تکامل رسیده است بدین ترتیب می توان گفت هر تیپ وگونه ازخانه های سنتی ایران حامل تمامی اطلاعاتی است که متناسب با بستر خویش شکل گرفته است و بدین ترتیب اهمیتشناخت و گونه شناسی آن آشکار می گردد. در معماری مسکونی بومی شهرکاشان به دلیل شرایط فرهنگی و محیطی،گونه های مختلفی شکل گرفته است که موضوع مورد بررسی در این پژوهش می باشد. هدف از این پژوهش شناخت وسپس گونه شناسی واحدهای مسکونی در شهرکاشان است؛ با طرح این پرسش که خانه های بومی این شهر را براساسویژگی های ساختاری- کالبدی به چند گونه می توان طبقه بندی کرد روش تحقیق توصیفی، تحلیلی و تطبیقی بوده است.گردآوری اطلاعات به دو شکل اسنادی و میدانی صورت گرفت، به این ترتیب که پاره ای از اطلاعات لازم، نخست به صورتاسناد گردآوری شد و سپس، نمونه های فراوانی گردآوری شد که شماری از آنها پس از نخستین بررسی های توصیفی،طبقه بندی شدند. نتایج به دست آمده نشان می دهد که با وجود آن که در سیمای کلی معماری بومی کاشان، نوعیوحدت و یکپارچگی وجود دارد، ولی می توان به سبب برخی از پدیده ها، مانند ویژگی های اقتصادی ساکنین و شرایطاقلیمی محلی (خرده اقلیم ها)، محیط فرهنگی- اجتماعی و خصوصیات جمعیتی سکونتگاه ها، انواع واحدهای مسکونیبومی این شهر را بر حسب موقعیت قرارگیری فضاها نسبت به حیاط به سه گونه طبقه بندی کرد که در بخش نتیجه گیریبه آن اشاره شده است.

کلیدواژه ها:

حیاط مرکزی ، خانه های سنتی ، حریم ، اقلیم گرم و خشک ، کاشان